Ezkerretik eskuinera: Joaquín Sevilla Moróder, Zientziaren Lagunen Elkarteko presidentea; Luis Montuenga Badía, Nafarroako Unibertsitateko Zientzien Fakultateko dekanoa; Cristina Bayona Sáez, NUPeko Ikasleen Gaietarako, Enplegurako eta Ekintzailetzarako errektoreordea; eta Javier Armentia Fructuoso, Iruñeko Planetarioko koordinatzailea, Zientziaren Astearen aurkezpenean, Iruñeko Planetarioan.
Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) bost jarduera antolatu ditu Zientziaren, Teknologiaren eta Berrikuntzaren Astearen XVI. ediziorako. Azaroaren 7an (astelehena) hasiko da, eta bi helburu hauek ditu: batetik, herritarren artean kultura zientifikoa bultzatzea, eta, bestetik, ikerketa zientifikoaren eta berrikuntza teknologikoaren inguruan gizartea sentsibilizatzea. Zehatz-mehatz, jarduera hauek egingo dira: mikroskopio elektronikoarekin ateratako argazkien lehiaketa bat; bisita gidatu bat Unibertsitateko Zientziaren Museora; "Tesia 3 minutuan" lehiaketaren finala; unibertsoari buruzko antzerki zientifikoko ikuskizun bat; eta fotosintesiari buruzko lantegi bat euskaraz, zeinetan aitona-amonak eta ilobak elkarrekin ariko baitira esperimentuak egiten. Zientziarako eta Teknologiarako Espainiako Fundazioaren (FECYT), Iruñeko Planetarioaren eta RNEren laguntza jaso du Zientziaren Asteak, bai eta Unibertsitateko lau ikerketa-instituturen (InaMat, ISC, IS-FOOD eta INARBE) babesa ere.
Gaur aurkeztu dituzte Iruñean Zientziaren, Teknologiaren eta Berrikuntzaren Astearen XVI. ediziorako erakunde sustatzaileek antolatu dituzten jarduera askotarikoak, hala nola lantegiak, hitzaldiak, bisitak, ikuskizunak eta erakusketak. Nafarroako Zientziaren Astea azaroaren 7an (astelehena), 17:30ean, inauguratuko da Iruñeko Gaztelu Plazan, jende guztiarentzako hainbat erakustaldi zientifikorekin, eta azaroaren 17ra arte iraungo du.
Jarduerak NUPen
Nafarroako Unibertsitate Publikoan, azaroaren 7an (astelehena) egingo da lehen jarduera, Kultura Zientifikoaren Atalak antolatuta: Begi elektronikoa izeneko erakusketa, ekortze-mikroskopio elektronikoaz ateratako berrogeita hamar argazki baino gehiago biltzen dituena. 4.000 aldiz handiagotutako irudi harrigarriak egongo dira ikusgai, dohainik, abenduaren 23ra arte, astelehenetik ostiralera, 9:00etik 21:00etara, Iruñeko campuseko Sario eraikinean. José Javier Vesperinas Oroz Ikerketa Laguntzeko Zerbitzuko kideak prestatu du erakusketa, eta 1 eta 0,005 milimetro arteko laginak erabili ditu: mikrofosilak, intsektuak, landareak, konposatu kimikoak, eta txanponak, boligrafoak eta antzeko eguneroko objektuak.
Bigarrena azaroaren 10ean (osteguna) izango da, 17:15ean: doako bisita gidatua Unibertsitateko Zientziaren Museora; abiapuntua Sario eraikina izango da. Antonio Pérez Prados NUPeko Estatistika eta Ikerketa Operatiboko Saileko katedradunak "Protokalkulagailuak: kalkulurako eskuzko gailuak eta gailu mekanikoak" izeneko erakusketa iraunkorra zertan den azalduko du. Kalkulurako berrogeita hamar tresna baino gehiago egongo dira ikusgai Sario eraikineko erakusketan, abako eta eskuzko konputagailu eta konputagailu mekanikoetatik hasi, eta kalkulagailu elektroniko eta digitaletara. Sario eraikinean bertan, 17:45ean, José Javier Vesperinasek "Begi elektronikoa" izeneko erakusketa aurkeztuko du, eta "in situ" azalduko du argazkiak ateratzeko Ikerketa Laguntzeko Zerbitzuko kideek erabilitako ekortze-mikroskopio elektronikoak nola funtzionatzen duen. Telekomunikazio Museorako bisita 18:30ean hasiko da Haginak eraikineko beheko solairuan, eta Carlos Nagore Torregrosak, museoaren telefono-zentralak martxan jarri dituen Telefónica enpresako langile erretiratuak, gidatuko du. Hiru bisita horietako edozeinetan parte har dezakete interesa dutenak, aldez aurretik izena eman beharrik gabe.
Hurrengo egunean, azaroaren 11n (ostirala), lantegi bat egingo dute Altsasuko Iñigo Aritza Ikastolako 4. DBHko ikasleek haien aitona-amonekin. Hala, adin handikoek nahiz txikikoek landareen fotosintesiaren hainbat alderdi ikasiko dituzte, elkarrekin esperimentuak eginez. "Aitona-amonarekin unibertsitatera" izeneko lantegia Natura Ingurunearen Zientzien Saileko Joseba Aldasoro Galán eta Miriam Gil Monreal ikertzaileek emango dute euskaraz.
Antzerki-ikuskizuna
Larunbatean (azaroaren 12an), 19:30ean, Un salto de gigante ikuskizuna emango du Aragoiko PAI konpainiak Iruñeko Planetarioan. Oswaldo Felipe eta Gonzalo Ferreró aktoreek unibertsoaren hastapenetatik gaur egunera arteko bidaia egingo dute ikusleekin, Blanca Resanoren zuzendaritzapean. Besteak beste, Galileo, Ptolomeo, Koperniko eta Apolo XI espazio-ontziko astronautak azalduko dira antzezlanean. Wee Stories antzerki zientifikoko Eskoziako konpainiak egindako antzezlan baten egokitzapena da. 12 urtetik gorakoentzat da, 3 € balio dute sarrerek, eta beste hainbeste ekitaldi horretarako prestatu den haurtzaindegi-zerbitzuak. Iruñeko Planterioko dendan daude dagoeneko salgai sarrerak. Ikuskizuna Unibertsitateko lau ikerketa-institutuk (InaMat, ISC, IS-FOOD eta INARBE) babestu dute.
Azkenik, azaroaren 15ean (asteartea), 19:00etan, "Tesia 3 minutuan" lehiaketaren finala izango da Planetarioan. Lehiaketaren helburua da publiko ez-espezializatuari ikasketa amaierako lanen edukia 180 segundoan hobekien azaltzen duten graduko, zikloko eta masterreko NUPeko ikasleak saritzea. Sariketan, 1.000 € banatuko dira, eta NUPek 2012an lehenbizikoz antolatutako "Tesia 3 minutuan" lehiaketa du sorburu. Lehenago, doktoretzako ikasleak ere lehiatzen ziren; orain, aldiz, graduko, zikloko eta masterreko ikasleak soilik, eta Campus Iberuseko lau unibertsitateek (Zaragozako, Nafarroako, Errioxako eta Lleidako unibertsitate publikoek) antolatzen dute, Iruñeko Planetarioaren eta RNEren laguntzarekin.
Nafarroako Unibertsitate Publikoak antolatutako jardueren egitaraua Kultura Zientifikoaren Unitatearen webgunean dago kontsultagai, eta Nafarroako Foru Erkidegoan egingo direnena, berriz, Zientziaren Adiskideen Klubaren webgunean. NUPeko jarduerak Zientziarako eta Teknologiarako Espainiako Fundazioak (FECYT) – Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioak finantzatu ditu;
Nafarroako Foru Erkidegoko Zientziaren Astearen XVI. edizioaren sustatzaileak, aldiz, Zientziaren Lagunen Elkartea, Iruñeko Planetarioa, Nafarroako Unibertsitate Publikoa eta Nafarroako Unibertsitatea izan dira, eta Nafarroako beste enpresa eta erakunde batzuek ere lagundu dute jarduerak egiten.