Gaur eta bihar, martxoak 28 eta 29, Nafarroako CanSat eskola-lehiaketaren VII. edizioaren finala eginen da Lerinen eta Iruñean, hurrenez hurren. Iruñeko Planetarioa – NICDO, Nafarroako Gobernua eta Nasertic dira ekimenaren antolatzaileak Nafarroako Unibertsitate Publikoaren (NUP) laguntzarekin. Lehen egunean, ikasleek diseinatutako sateliteak jaurtiko dituzte suziri baten bidez, eta larunbatean, berriz, talde irabazlea nor izan den erabakiko da Baluarte Biltzar Jauregian, jendaurreko final batean.
Otsailean NUPen egin zen Cansat prestatzeko jardunaldiaren irudi bat.
Europako Espazio Agentziak (ESA) ESEROren bidez bultzatutako programa honen helburua da gazteen artean ZTIM lasterketekiko interesa piztea. Horretarako, erronka egiten die Europa osoko ikasleei freskagarri lata baten tamainako satelite txiki bat diseinatu, eraiki eta jaurti dezaten, datuak bildu eta aztertzeko. Aurten, Nafarroan, Iruñeko, Martzillako eta Tafallako sei ikastetxetako 73 ikaslek parte hartuko dute 14 taldetan banatuta. Kopuru horrek iazkoa gainditu du, orduan hiru ikastetxetako 24 ikaslek parte hartu baitzuten. Navarro Villoslada, Caro Baroja, Marqués de Villena, Padre Moret Irubide, Sancho III El Mayor institutuek eta Irabia-Izaga ikastetxeek hilabeteak daramatzate azken misio horretarako prestatzen eta probak egiten. Misio horretan erabakiko da nor pasako den Espainiako finalera.
Talde hauek arituko dira saria lortzeko norgehiagokan: Space Makers, AeroNimbus, Stellarion Project,Templarios celestiales, Astropetas, Cansatdos con salsa, Leones de Montepinar, SatConnect, Las Navarricas, Los_Robochocantes, AstroBite, Navarrocket, Irubide eta SkyScope.
Leringo eta Baluarteko ekintzak
Erronkaren lehen zatia, aipatu denez, Lerinen eginen da gaur, eta taldeak han bilduko dira beren azken misiorako: beren prototipoak ekintzan probatzea. Jardunaldia goizeko 9etan hasi da herriko frontoian, materiala prestatuz. Gero, parte-hartzaileak erreserbatutako gune batera joan dira CanSatak jaurtitzeko eta haien funtzionamendua ebaluatzeko. Suziri batek CanSatak kilometro bateko altueraraino bultzatuko ditu, eta misioa jaitsieran hasiko da. Helburua da lurreratze segurua izatea, lortutako datuak aztertzeko. Txikiak izanagatik ere, satelite horiek energia, sentsoreak, komunikazio-sistema bat eta jausgailua dituzte.
Osotara, hiru jaurtiketa egin dira, eta ekitaldian izanen dira Juan Luis García Nafarroako Gobernuaren Unibertsitateko, Berrikuntzako eta Eraldaketa Digitaleko kontseilaria eta Esmeralda Masó Leringo alkatea. Azken suziria jaurtitakoan, hitzaldi eta lantegiak eginen dira.
Martxoaren 29an, larunbata, taldeek beren proiektuak aurkeztuko dituzte Baluarteko Luneta 1 eta 2 aretoetan, epaimahai espezializatu baten aurrean. Ebaluazioaren ondoren, sariak banatuko dira, eta talde irabazlearen izena iragarriko da. Talde irabazleak Nafarroa ordezkatuko du maiatzaren 13an eta 14an Verín-Oímbrako (Galizia) aire-basean eginen den fase nazionalean. Irabazlea Europako final handira joanen da.
NUPen egindako jarduerak
Otsailean, Nafarroako Unibertsitate Publikoan egin zen Cansat prestatzeko jardueretako bat. Jardunaldian, ikasleek Industria, Informatika eta Telekomunikazio Ingeniaritzako Goi Mailako Eskola Teknikoko irakasleei (IITIGMET) azaldu zizkieten lantzen ari ziren proiektuak eta erabili zituzten soluzioak erronkari erantzuteko. Era berean, Unibertsitateko ikertzaileek erronka horrekin lotuta Unibertsitatean egiten diren jarduerak azaldu zituzten.
Bestalde, duela gutxi, 30 bat ikaslek Lizasoaingo (Ororbia) aerodromoan probatu zituzten beren aparatuak. Aeromodelismoaren Nafarroako Elkarte Klubak (ACNA) utzi zuen aerodromoa ekitaldia egiteko. Droneak, berriz, Nafarroako Unibertsitate Publikoko sistema banatuen ikerketa taldeak utzi zituen, eta unibertsitateko irakasleek ere laguntza eman zuten.
NUPek bultzatutako CanSat-en ekintzak NUPen zientzia-dibulgazioko proiektuen deialdian aukeratutako proiektu batean daude jasota. Unibertsitate Proiekzioko, Kulturako eta Dibulgazioko Errektoreordetzak Kultura Zientifikoaren Unitatearen bidez bultzatzen du deialdia.