Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) irakasleek hezkuntza-berrikuntzako proiektu bat aplikatu dute ikasgelan, mahatsondoa inausteko praktikan trebatzeko, zeina mahastizaintzako teknika konplexuenetako bat baita. Proiektuak bi teknologia uztartzen ditu, errealitate birtuala eta prismatiko digitalak. Ekimen horren xedea da irakaskuntza praktikoa zailtzen duten urtaro- eta klima-mugak gainditzea, eta, aldi berean, ikaskuntzaren esperientzia hobetzen du. Aipatu proiektua ezartzen hasi dira Enologia Berritzaileko Masterreko Mahastizaintzako Joera Berriak irakasgaian. Ikasleek mahastietan modu tradizionalean egindako ikaskuntza osatu du errealitate birtualeko betaurrekoen erabilerarekin inauste-egiturak irudikatzen dituzten hiru dimentsioko ereduekin elkarreragina izateko.
Mahatsondoa inaustea giltzarri da agronomiako prestakuntzan, eta konplexutasun handia du aztergai diren egiturak hiru dimentsiokoak direlako, hala nola hatzak, eta xehetasun zehatzak identifikatzeko premia dagoelako, hala nola begiak edo aihenen biratzea. Ikaskuntza praktiko hori mahastietan egitea da hoberena, baina urtaro-mugek, landare horren atsedenaldira mugatuta baitago (urtarrilean eta otsailean) eta baldintza meteorologikoek (euria edo argi natural gutxi, besteak beste) zaildu egiten du, batez ere ikasle-taldeak handiak direnean.
Ezkerretik eskuinera, Xabier Pascual, Gonzaga Santesteban, Amalia Ortiz, Mónica Galar eta Ricardo García Marreros.
Inausteko teknikaren irakaskuntzaren eta ikaskuntza praktikoaren mugak erronka handia ziren NUPeko Frutagintza eta Mahastizaintza Aurreratuak ikerketa-taldearentzat. Gonzaga Santesteban García katedradunak zuzentzen du ikerketa-taldea eta Biologia Aplikatuko Diziplina Anitzeko Ikerketarako Institutuari (IMAB) dago atxikita. Horregatik, taldea prismatiko digitalen teknologia erabiltzen hasi zen ikasgelan. 3D eskanerren bidez sortutako hiru dimentsioko modeloak dira, eta mahatsondoaren inausketa irakasteko interesgarriak diren egiturak atzematea ahalbidetzen dute. Hala ere, beste pauso bat ematea erabaki zuen prismatiko digitalak errealitate birtualean integratzeko, betaurreko bereziak erabiliz.
Horretarako, Gonzaga Santesteban eta Mónica Galar Martínez Mahastizaintzako Joera Berriak irakasgaiko irakasleak harremanetan jarri ziren Amalia Ortiz Nicolás Lengoaia eta Sistema Informatikoen arloko irakasle eta NUPeko Smart Cities Institutuko (ISC) ikertzailearekin, bi teknologiak uztartzeko. Amalia Ortizek eta Ricardo García Marrerosek, zeina Ortizen sail bereko irakaslea baita (Estatistika, Informatika eta Matematika Saila), erakunde akademikoko Errealitate Birtualeko Laborategian irakasgaia emateko beharrezkoa den ingurune teknologikoa garatu dute.
Mahastien simulazioa optimizatzea
Proiektu horri esker, Xabier Pascual Alegría Ingeniaritza Informatikoko Graduko ikaslea bere ikasketa amaierako lana egiten ari da programazio aurreratuaren bidez errealitate birtualarekin inausteko esperientzia optimizatzeko modu berriei buruz. Horrekin, inausketaren teknika ikasteko saioetarako ingurune are errealistagoa sortu nahi da. Amalia Ortizek zuzentzen du gradu amaierako lan hori.
Amalia Ortiz ikertzaile nagusia duen ekimen didaktiko hori Hezkuntza Berrikuntzako PINNE Proiektuen barruan aukeratua izan da. NUPeko Irakaskuntzako Errektoreordetzak bultzatutako proiektuak dira, eta egungo hezkuntza-eredua metodologia aktiboetan, teknologian eta zeharkako gaitasunetan oinarritutako beste batean eraldatzea dute helburua. Ikastaro horretarako deialdia Unibertsitateko Hezkuntzaren Berrikuntzarako Goi Mailako Ikastegiarekin eta fakultateak eta ikastegiekin lankidetzan egin da.
Errealitate birtualeko laborategiaren proiektu hau, Unidigital / UPNA e-reality izenekoa, Europar Batasunak (EB) NextGenerationEU funtsen bidez finantzatutako eta Unibertsitate Ministerioak kudeatutako Errekuperazioko, Eraldaketako eta Erresilientziako Planaren barnean dago.
