Nafarroako Unibertsitate Publikoa (NUP) Euskadi-Nafarroa-Akitania euroeskualdeak finantzatutako lankidetza-proiektu baten buru da, zeinaren asmoa metalezko osagaietan errendimendu handiko fabrikazio gehigarriko teknologiak integratzeko bidean aurrera egitea baita, arreta berezia jarrita ekodiseinuan eta engranajeei aplikatutako bizi zikloaren analisian. Proiektuan parte hartzen dute, halaber, ESTIA ingeniaritza-eskolak (Bidart, Akitania), Tecnun Nafarroako Unibertsitateko ingeniaritza-eskolak (Donostia) eta ENPA engranaje enpresa nafarrak.
Addilanza proiektuko parte-hartzaileak, ENPA enpresan. Ezkerretik eskuinera: Irantzu Moriones (ENPAren kudeatzailea), Fernando Veiga eta Pedro Villanueva (NUPeko irakasleak), Ibrahima Fall (ENPAko langilea), Celestino Moriones (ENPAren fundatzailea), Sara Marcelino (NUPeko irakaslea), Inma Maisterra, Mikel Lacasia (atzean) eta Raúl Lasterra (ENPAko langileak denak) eta Marta Benito (NUPeko irakaslea).
Proposamenak aldaketa paradigmatikoa ezarri nahi du, fabrikazio gehigarrira bideratutako diseinu malgu eta arinarekin, optimizazio topologikoa eta materialaren dentsitatea txertatuz ekodiseinuaren ikuspegitik. Ikuspegi berritzaile horren helburua ekoizpen malgutasuna handitzea da, eta pieza metalikoetan fabrikazio gehigarriko teknika aurreratuak aplikatzea. Fabrikazio gehigarria fitxategi digital batetik hiru dimentsioko objektuak sortzeko erabiltzen den prozesu bat da. Gehigarri esaten zaio zeren, oro har, egitura bakoitza ondoz ondoko geruza metaliko finen bidez fabrikatzen baita. Teknologiak forma konplexuak sor ditzake, lehenago galdaketa eta mekanizazio metodo tradizionalekin edo kentze bidezko teknikekin sortu ezin zirenak.
Funtsezko helburuen artean, nabarmentzekoak dira teknologia gehigarrirako hautaketa-tresna bat garatzea, arintze estrategiak prestatzea, engranajeak berreskuratzeko gaikuntza lantzea eta prozesuek ingurumenean duten inpaktua aztertzea. “Addilanza proiektuak diziplina-aniztasuna eta dibertsitatea islatzen ditu bere ikuspegietan eta hartan parte hartzen duten taldeetan, eta ekologia eta arlo digitala oso kontuan hartuta heltzen dio teknologia aurreratuen integrazioari”, azaldu dute proiektuko kideek. NUPeko lantaldeak Fernando Veiga Suárez Ingeniaritza Saileko irakaslea du buru, eta sail bereko Pedro María Villanueva Roldán, Sara Marcelino Sádaba, Amaya Pérez Ezcurdia, Tomás Ballesteros Egües eta Marta Benito Amurrio irakasleek osatzen dute.
“Euroeskualdeko Berrikuntza” deialdiaren 2023ko edizioaren xedea mugaz gaindiko eskualdean (Euskadi-Nafarroa-Akitania) lankidetza-proiektuak sustatzea da, berrikuntza, garapen teknologikoa eta mugaz gaindiko lankidetza sustatzeko helburuarekin. Deialdi horrek finantzabidea ematen du desafio espezifikoei heltzen dieten eta eskualdeetako erakundeen arteko lankidetza sustatzen duten proiektuetarako.
Lau kideek elkar osatzen dute
Lau kideen artean proposatu den lankidetzak “osagarritasun estrategiko eta tekniko apartarekin funtzionatzen du, erakunde bakoitzak bere esperientzia paregabea eta ezagupen espezializatuak aplikatzen baititu proiektuaren funtsezko arloetan”, adierazi du Fernando Veigak. Horrela, NUPek, eskarmentua izanik teknologia gehigarrietan eta ekodiseinuan, teknologia gehigarriko hautatzailearen garapena gidatuko du, ikerketan eta berrikuntzan oinarritutako ikuspegia emanez. Tecnunek, ezagutza duenez fabrikazio gehigarriko prozesu aurreratuetan, piezak SLM teknologiaren bidez fabrikatzera bideratutako diseinua landuko du.
ESTIA, bestalde, aztergai gisa erabili beharreko engranajeak berreskuratzeaz arduratuko da, eta proiekturako egokiena aukeratuko du. Emandako planoetan eta zehaztapen teknikoetan oinarrituta, eskatutako sekzioak kargatuko ditu ingeniaritza-eskola horrek, fabrikazio gehigarriaren bidez.
Azkenik, engranajeen fabrikazioan, zizelkatzean eta artezketan espezializatutako ENPA enpresa erabilera jakin batez arduratu, eta probak egiteko eta baliozkotzeko baldintzak doituko ditu.
Erakunde horien arteko sinergiak bermatu egiten du proiektuaren fase guztien estaldura osoa, teknologiaren hautaketatik hasi eta fabrikaziora eta ingurumen ebaluaziora arte. “Gainera, parte hartzen duten erakunde guztiek ibilbide sendoa dute fabrikazio aurreratuko teknologietan eta ezagutza-arlo osagarrietan, hala nola diseinuan, modelizazioan eta ingurumen inpaktuaren azterketan. Elkarlaneko eta diziplina anitzeko ikuspegi hori funtsezkoa da proiektuak arrakasta izan dezan, fabrikazio gehigarriaren desafio espezifikoei modu holistiko eta iraunkorrean aurre egiteko askotariko ezagutzen integrazioa sustatzen baitu”, erantsi du Fernando Veigak.