Daniel Aláez Gómez ingeniariak Nafarroako Unibertsitate Publikoan (NUP) egindako doktoretza-tesi batek droneen prismatiko digital berriak garatu ditu, errealistagoak eta zehatzagoak, eta arriskuei aurrea hartzea eta hobekuntzak proposatzea ahalbidetzen dute. Jesús Villadangos Alonso eta José Javier Astráin Escolá NUPeko irakasle eta ISCko ikertzaileek zuzendu dute lana.
Tesiaren egileak azaltzen duenez, droneak gero eta gehiago agertzen dira gure egunerokoan, eta aplikazio asko dituzte, hala nola airetiko argazkigintza, azpiegituren ikuskapena, zaintza, erreskate-lanak, eta abar. Tripulaziorik gabeko aire-ibilgailuak berriki demokratizatu izanak (ingelesezko siglak, UAV) zenbait kezka eragiten ditu. UAVek aireko espazioa beste aireontzi batzuekin partekatzen dute, eta izaki bizidunen eta azpiegituren gainetik hegan egiten dute eta arrisku-lanak egiten dituzte. Hegaldi tradizionalen alternatiba gisa, prismatiko digitalak aukera ekonomikoagoa, efizienteagoa dira, eta ibilgailu horien garapenarekin lotutako arriskuak saihesten ditu. Prismatiko digitala, hortaz, benetako objektuaren alderdi guztiak zehatz-mehatz erreproduzitzen dituen baliokide birtuala da, eta haren funtzionamendu bera izaten ahal du, bai eta hartan izaten ahal dituen arriskuak aurreikusi ere.
Daniel Aláez, NUPen.
Tesi honetan, aireratzeko eta lurreratzeko gaitasun bertikala (ingelesezko siglak, VTOL) duten tripulaziorik gabeko aire-ibilgailuen prismatiko digital batzuk garatu nahi dira, arreta berezia jarriz baldintza meteorologiko kaltegarrien efektuaren modelaketan, hala nola edozein norabidetatik datorren haizea; eta aireontziaren eta lur-estazioaren arteko komunikazioak (operadorea edo pilotua).
Haizea eta komunikazioak simulatzeko eredu berriak proposatzeaz gain, teknika batzuk proposatzen dira modelo horiek lortzeko kostua jaistea ahalbidetzen dutenak (denborari eta diruari dagokienez), ezaugarri horiek dituzten prismatiko digital berriak sortzea errazteko.
Hegaldi-saiakuntzak, laborategiko neurketak eta simulazioak
Hegaldi-saiakuntza, laborategiko neurketa eta ordenagailu bidezko simulazio ugariren bidez, tesiaren egileak zenbait aireontziren baliokide birtualak eraiki ditu, haizearen eta komunikazioen ondorioak zehatz-mehatz erreproduzitzeko gai direnak. Gainera, zenbait hegaldi-kontrolatzaile birsortu ditu (UAVaren garuna), prismatiko digitaletan misio osoak erreproduzitu ahal izateko benetako hegaldien beharrik gabe, eta horretarako bai kode irekiko bai merkataritzako hegaldi-simulagailuak erabili ditu. Ikerketa-lana diziplina anitzekoa da, eta zenbait diziplina lotzen ditu, hala nola hegaldi-mekanika, aerodinamika, software-garapena, telekomunikazioak, aireontzien muntaketa eta pilotatzea.
Emaitzek atea irekitzen diete drone-eredu birtual eta zehatz batzuei, zeinek aukera ematen baitute funtzionamenduan daudenean egon daitezkeen arrisku-egoerei aurrea hartzeko eta aireontzi berri baten diseinuan eta garapenean hobekuntzak egiteko. Doktoretza-tesiaren ekarpen nagusiak nazioarteko bi kongresu prestigiotsutan eta inpaktu-indize handia duten aldizkarietako sei argitalpenetan aurkeztu dira.
Daniel Aláezen CV laburra
Daniel Aláez ingeniari aeroespaziala da Leongo Unibertsitatean (2020). Erakunde berean Ingeniaritza Aeronautikoko Master bat egin zuen (sari bereziarekin), eta Mondragon Korporazioaren sari bat jaso zuen ikasketa amaierako lanagatik, zeina modelo digitalen garapenean zentratuta baitago.
Zazpi argitalpen zientifiko egin ditu, eta egun Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakasle elkartua da, eta han hiru ikerketa-proiektutako laguntzailea izan da. Irakasle-lanetan aritu da zenbait irakasgaitan, hala nola Softwarearen Arkitektura, Datuen Egitura, Programazio Aurreratua, Informatika eta Sistema Eragileak, bai eta Gauzen Interneteko (IoT) eta 4.0 Industriako Espezializazio Diploma.