Inés Olaizola
Inés Olaizola Nogales Nafarroako Unibertsitate Publikoko Zuzenbide Penaleko katedradunak liburu bat argitaratu du: "Alderdi politikoen finantzabide ez-legezkoa: ustelkeria gune bat". Liburua Tirant Lo Blanch-ek editatu du, eta bertan esaten da finantzabide ez-legezkoaren delitua tipifikatzen duen araubide penal berariazkoa behar dela, dagoeneko hainbat foro juridiko, politiko eta mediatikoetan eskatzen ari den bezala.
Liburuak arazoari aurre egiten dio hainbat ikuspegitatik. Lehenik, Inés Olaizolak Espainiako finantzabide-eredua azaltzen du, eta inguruko beste eredu batzuekin konparatzen du. NUPeko Zuzenbide Penaleko katedradunaren iritziz, alderdien finantzabide ez-legezkoaren arrazoiak dira, besteak beste, alderdien gastu-maila gehiegizkoa eta ez beharrezkoa; afiliatu kopuru txikia; gardentasun falta, eta diskrezionalitatea eta administrazio jarduerako eremu batzuetan egoten den kontrol falta, batez ere kontratazio publikoaren alorrean. Aldiz, zenbait proposamenetan esaten denaz bestera, finantzabide eredua, publikoa edo pribatua, ez da ustelkeria handiagoan edo txikiagan islatzen den arrazoi bat, Olaizolaren arabera.
Liburuaren bigarren parteak hiru kontzeptu bereizten ditu: finantzabide ez-erregularra, finantzabide ez-legezkoa eta finantzabide ustela. Egilearen arabera, hirugarren hau da erantzun penal berariazkoa merezi duena. Argitalpenaren hirugarren parteak gaurko araubide penalak finantzabide ustela zigortzeko dituen aukerak aztertzen ditu. Ateratzen diren ondorioen arabera, gaurko lege penalekin, zigortu ezinezko guneak sortzen dira, eta beraz beharrezkoa da araubide beraraziako bat alderdien finantzatzio ustelaren kasuak zigortzeko.
Komisioen eta dohaintzen arteko bereizketa
Inés Olaizolak, liburuaren bukaeran, proposamen zehatz bat egiten du, bere ustez arazo honen arautze penalak nolakoa beharko lukeen esateko. Alde honetatik, bereizketa egiten du administrazio publikoa sartuta dagoen kasuen (esaterako, esleipen baten trukean komisio ez-legezko bat jasotzen duen alkatea, eta gero alkateak diru hori bere alderdiari ematen dio, finantzabidean laguntzeko) eta alderdiak dohaintzak zuzenean eta quid pro quo zehatz bat izan gabe jasotzen dituen kasuen artean; bigarren kasu honetan dohaintza egiten duen enpresak giro ona sortzeko egitekoa du, etorkizunean alderdiaren jarrera haren aldekoa izan dadin.
Liburuari amaiera emateko, Inés Olaizolak azpimarratzen du proposamen hauek ez dutela balio izango arazoari konponbidea aurkitzeko, gardentasunaren aldeko eta ustelkeria guztien aurkako zero tolerantziaren aldeko borondate politiko argia ez badago.