Irene Lapuerta Méndez, NUPeko irakaslea
Irene Lapuerta Méndez Nafarroako Unibertsitate Publikoko Gizarte Laneko Saileko irakasle laguntzaileak 2012ko doktoretza tesi hoberenari saria jaso du Diputatuen Kongresuan Zientzia Politikoak eta Soziologia arloan. Employment, Motherhood and Parental Leaves in Spain "Enplegua, amatasuna eta gurasoentzako lizentziak Espainian" ikerketa lana defenditu zuen joan den maiatzaren 8an Pompeu Fabra Unibertsitateko (Bartzelona) Zientzia Politiko eta Giza Zientzien Sailean, eta aho batez erdietsi zuen Europako aipamena duen gai cum laude kalifikazioa. Tesian aztertzen da Espainian dagoen gurasoentzako lizentzien sistema, langileen familia bizitza eta lana bateratzea errazteko, eta ondorioz generoen berdintasuna sustatzeko.
Irene Lapuerta Andosillan jaioa da (Nafarroa), 2009. urtetik irakasle laguntzailea da Nafarroako Unibertsitate Publikoko Gizarte Laneko Sailean, eta laguntzailea da NUPen Miguel Laparra irakasleak zuzentzen duen ALTER ikerketa taldean, eta UPFko Zientzia Politiko eta Giza Zientzien Sailari atxikitako eta Gosta Esping-Andersen irakasleak zuzendutako DEMOSOC ikerketa taldean. Bere ikerketa lerro nagusiak dira familia politikak, lan merkatua eta generoen arteko desberdintasunak. Lizentziaduna da Zientzia Politikoetan eta Administrazio Zientzietan Santiagoko Unibertsitatean (2000. urtean), Masterra Politika Publiko eta Sozialetan John Hopkins University eta Pompeu Fabra Unibertsitateetan (2004. urtean), eta doktorea Zientzia Politikoetan eta Giza Zientzietan Pompeu Fabra unibertsitatean (2012. urtean).
Bere doktoretza tesian aztertu ditu seme-alabak zaintzeko eszedentzien erabileran eta iraupenean eragiten duten norbanako faktoreak eta faktore instituzionalak, eta bereziki aztertu ditu gizonezkoak inplikatzea dakarten ezaugarriak. Espainiako erregioen arteko desberdintasunak ere aztertu ditu, lizentzia horren erabilerarako bost autonomia erkidegok garatutako politiken inpaktua balioesteko xedez. Azkenik, aztertu du amek lehen seme-alaba jaio ondoren lanaldiaren murrizketa hartzeko lan trantsizioaren faktore erabakigarriak, kontuan hartuz eskura dauden gainerako alternatibak: eszedentzia seme-alaben zainketagatik, lanaldi partzialeko lana eta lana ez egitea edo langabezia.
Bere ikerketetatik ondorioztatzen da, lehenik, gurasoen Espainiako lizentzia sistemak, baimen horien erabilera sustatu beharrean gizonentzat, berretsi egiten dituela gizartean generoen artean dauden desberdintasunak, eta, bigarrenik, gizarte mailako desberdintasunak berresten dituela, funtsean lan merkatuan jada abantaila egoeran dauden langileentzat delako eskuragarria.
Saria eta aitorpena
Deialdiak Diputatuen Kongresurako interesgarriak diren lau arlorekin lotutako doktoretza tesien lau sari ezarri zituen: Zuzenbidea, Zientzia Politikoak eta Soziologia, Ekonomia, eta Kazetaritza. Tesiak Espainiako edozein unibertsitatetan 2011ko urtarrilaren 1etik 2012ko ekainaren 30era bitartean irakurritakoak, eta kalifikazio handiena lortutakoak behar zuten izan.
Saria hamar mila eurokoa da, eta aukera dago Epaimahaiak saritutako lana gomendatu eta proposatzea Diputatuen Kongresuko argitalpen programan sartzeko.
Irene Lapuertaren doktoretza tesiaPompeu Fabra Unibertsitateko María José González López doktoreak zuzendu du. Epaimahai kalifikatzailea honako hauek osatu dute: Sebastián Sarasa (UPF), Teresa Castro (CSIC) eta Cristina Solera (Torinoko Unibertsitatea).
Irene Lapuerta ikertzailea eta irakasle elkartua izan da UPFko Zientzia Politiko eta Giza Zientzien Sailean (2005-2009. urteetan), eta han eskolak eman zituen Laneko Zientzien eta Zientzia Politikoen ikasketen esparruan. Gaur egun eskolak ematen ditu NUPeko Esku-hartze Sozialean Gizabanakoekin, Familiekin eta Taldearekin, Unibertsitate Masterreko Genero espezializazio moduluan. Ikertzaile gisa parte hartzen ari da “Koerantzukizuna lehen seme-alaba jaio aurretik eta ondotik Espainian (TransParent)” izeneko proiektuan (http://www.transparent-project.com/info.html). Proiektua Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioak lagundua dago I+G+B Plan Nazionalaren eta Emakumearen Institutuaren esparruan, nazioko beste sei instituzioetako eta Europako bost unibertsitatetako zenbait ikertzailerekin batera. Hainbat ikerketa egonaldi egin ditu: Rafael Landívar Unibertsitatean (Guatemala), Swedish Institute for Social Research institutuan (Stockholm) eta Columbiako Unibertsitatean (New York).