Kodea: 730702 | Irakasgaia: Hezkuntza prozesuak eta testuinguruak | ||||
Kredituak: 6 | Mota: Nahitaezkoa | Ikasmaila: 1 | Iraupena: 1º S | ||
Saila: Giza eta Hezkuntza Zientziak | |||||
Irakasleak: | |||||
HUARTE ZOZAYA, BEATRIZ [Tutoretzak ] | JURADO JIMENEZ, MARIA DOLORES (Resp) [Tutoretzak ] |
Hezkuntza prozesuak eta testuinguruak Bigarren Hezkuntzako Irakasle Masterreko modulu orokorreko gai bat da.
Bigarren hezkuntzako ikastetxeen testuingurua. Bigarren hezkuntzako ikastetxeen antolaketaren osagaiak. Irakaskuntzako prozesu didaktikoa bigarren hezkuntzan. Aniztasunarekiko arreta eta erantzun pedagogikoa.
Oinarrizko gaitasunak
7. OG - Ikasleek jakin dezatela ikasitako ezagutzak aplikatzen ingurune berrietan edo beren ikasketa arloarekin lotutako inguru zabalagoetako testuinguru ez oso ezagunetan (edo diziplina anitzetakoetan) eta arazoak konpontzeko gai izan daitezela.
8. OG - Ikasleak ezagutzak integratzeko gai izatea, eta moldatzen jakitea, informazio osatu gabe edo mugatu batetik abiatuz, eta beren ezagutza eta iritzien aplikazioari lotutako erantzukizun sozial eta etikoak kontuan hartuz, iritziak eman behar dituztenean, horrek duen konplexutasunarekin.
10. OG - Ikasleek izan ditzatela behar dituzten trebetasunak neurri handi batean beren burua zuzenduz eta era autonomoan ikasten jarraitzeko.
Gaitasun orokorrak
2. GO - Irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak diseinatzea, planifikatzea eta ebaluatzea, dauden ikasketen gaitasun berezkoak hartzea errazten duten hezkuntza prozesuak sustatuz, kontuan hartuta ikasleek aurretik daukaten maila eta prestakuntza eta beren orientabidea, banaka zein ikastetxeko beste irakasle batzuekin eta profesionalekin lankidetzan.
4. GO - Ikastegi batean ezarriko den curriculuma zehaztea, haren taldeko plangintzan parte hartuz; metodologia didaktikoak garatzea, bai taldekakoak bai pertsonalizatuak, ikasleen aniztasunera egokiturik.
5. GO - Ikasketa guneak diseinatzea eta garatzea arreta berezia emanez ekitateari, emozio eta baloreen hezkuntzari, gizonen eta emakumeen arteko eskubideen eta aukeren berdintasunari, hiritarren prestakuntzari eta giza eskubideen errespetuari, errazago eginez gizartean bizitzea, erabakiak hartzea eta etorkizun jasangarria eratzea.
6. GO - Estrategiak eskuratzea ikaslearen ahalegina suspertzeko eta bere kabuz eta beste batzuekin batera ikasteko ahalmena sustatzeko, eta autonomia, konfiantza eta norbere ekimena erraztuko dioten erabakitzeko eta pentsatzeko trebetasunak garatzea.
7. GO - Ezagutzea ikasgelako elkarreragin eta komunikazio prozesuak, ikasgelan ikaskuntza eta bizikidetza sustatzeko beharrezkoak diren trebetasunak eta abileziak menderatzea, eta diziplina arazoei aurre egitea eta gatazkak konpontzea.
8. GO - Diseinatzea eta gauzatzea ikastegia kokatzen den ingurunean parte-hartze eta kulturarako toki bat izan dadin lagunduko duten jarduera formalak eta ez formalak; ikasleen tutoretza eta orientabide eginkizunak garatzea elkarlanean eta koordinatuta; eta parte hartzea irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuen ebaluazioan, ikerketan eta berrikuntzan.
9. GO - Ezagutzea hezkuntza sistemaren arauak eta antolamendua eta ikastegietan aplikatzen diren kalitatea hobetzeko ereduak.
10. GO - Ezagutzea eta aztertzea irakasle lanbidearen ezaugarri historikoak, egungo egoera, ikuspegiak eta garai bakoitzaren errealitate sozialarekin daukan interrelazioa.
11. GO - Familiei informatzea eta aholkularitza ematea irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuari buruz eta beren seme-alaben orientazio pertsonal, akademiko eta profesionalari buruz.
Zeharkako gaitasunak
ZG - Hizkuntza gaitasuna frogatzea gaztelaniaz, edo, hala badagokio, euskaraz edo atzerriko hizkuntza batean (ingelesa), Europako Kontseiluaren "Hizkuntzen Europako Erreferentzia Markoa: ikaskuntza, irakaskuntza, ebaluazioa" delakoaren araberako C2 mailaren parekoa.
1. GE - Ikasgelako eta ikastegiko elkarreragin eta komunikazio prozesuak ezagutzea, eta ager daitezkeen arazoei aurre egitea eta haiek konpontzea.
2. GE - Gure herrialdearen hezkuntza sistemaren bilakaera historikoa ezagutzea.
3. GE - Ezagutzea eta aplikatzea baliabideak eta estrategiak informazio, tutoretza eta orientazio akademiko eta profesionala emateko.
4. GE - Ekintzak sustatzea balioen heziketari eta hiritartasunerako prestakuntzari begira.
5. GE - Parte hartzea hezkuntza proiektua definitzen eta ikastegiaren jarduera orokorretan, kontuan hartuta kalitatea hobetzea, aniztasunari arreta ematea, eta ikaskuntza eta bizikidetza arazoei aurrea hartzea.
Ikasleak irakasgaian hartu behar dituen gaitasunak zehaztea da Ikasketaren emaitza. Hiru maila ezartzen dira:
- Goi mailakoa: gaitasunen % 100 hartzea, eta maisutasuna gaitasunen % 75etan gutxienez ere.
- Erdi mailakoa: irakasgaiaren bidez lortu nahi diren gaitasun gehienak hartzea, eta maisutasuna tituluaren gaitasun espezifikoei dagozkien gaietan.
- Eskasa: tituluaren gaitasun espezifikoei dagozkien gaiak behar adina ez hartzea.
Ikasle batek GAI kalifikazioa lortzen du ikaskuntza maila goi mailakoa edo erdi mailakoa baldin bada.
HPT irakasgaiko ikastetaren emaitzak (IE) honela zehaztuko dira:
Ikasketaren emaitzak | Edukia | Prestakuntza jarduera | Ebaluazio tresnak |
1E Hezkuntza sistemaren eta irakasle lanbidearen baldintzak atzeman, zehaztu eta aztertu baldintzatzaile sozio. ekonomiko-politikoak | 1. GAIA Bigarren hezkuntzako ikastetxeen testuingurua. 3. GAIA Irakaskuntzako prozesu didaktikoa bigarren hezkuntzan. | 1PJ Saio teorikoak 2PJ Gelako praktikak 3PJ Banakako lana 6PJ Ebaluazio jarraitua | Irakaslearen behaketa arakatua. Banakako paper-zorroa. Proba idaztia/ahozkoa. |
2E Bigarren hezkuntzako ikastetxearen berezitasunak eta kudeaketa, koordinazio, esku-hartze eta irakaksuntza-ikaskuntza prozesuen antolakuntza osagaiak atzeman | 2. GAIA Bigarren hezkuntzako ikastetxeen antolaketaren osagaiak. 3. GAIA Irakaskuntzako prozesu didaktikoa bigarren hezkuntzan. | 3PJ Gelako praktikak 4PJ Taldeko lana 5PJ Ebaluazio jarraitua | Taldeko-lana entregatu eta defendatu. Bana-banako tutoretza hitzartuak |
3E Indarrean dagoen hezkuntza araudia ezagutu, curriculuma eta antolakuntzarena | 2. GAIA Bigarren hezkuntzako ikastetxeen antolaketaren osagaiak. 3. GAIA Irakaskuntzako prozesu didaktikoa bigarren hezkuntzan. 4. GAIA Aniztasunarekiko arreta eta erantzun pedagogikoa. | 1PJ Saio teorikoak 2PJ Gelako praktikak 4PJ Taldeko lana 5PJ Turoterza saioak | Irakaslearen behaketa arakatua. Taldeko-lanak entregatu eta defendatu. Ahozko proba. |
4E Irakaskuntza eta ebaluazio praktika berrien inguruan bigarren hezkuntzako ikastetxe bati testuinguratutako proposamen didaktikoak egin taldean | 3. GAIA Irakaskuntzako prozesu didaktikoa bigarren hezkuntzan. 4. GAIA Aniztasunarekiko arreta eta erantzun pedagogikoa. | 2PJ Gelako praktikak 4PJ Taldeko lana 5PJ Tutoretza saioak 6PJ Ebaluazio jarraitua | Taldeko-lana entregatu eta defendatu. Banan-banako tutoretza hitzartuak. |
5E Irakas-rolaren manupeak ulertu hezkuntza testuinguru eta prozesu ugarietan eta zehazki estrategi eta baliabideak ezagutu ikasleen hezkuntza sozio-emozionala errazteko eta ikastetxeko zein ikasgeletan bizikidetzan laguntzeko | Gai guztiak | 3PJ Banakako lana 4PJ Taldeko lana 6PJ Ebaluazio jarraitua/berreskurapena | Banakako pare-zorroaren feed backa. Taldeko-lanaren feed backa. Proba idaztia/ahozkoa. |
Kodea | Deskribapenapena | Orduak | % |
1JH | Saio teorikoak | 28 | 100% |
2JH | Gelako praktikak | 26 | 100% |
3JH | Lanak prestatzea eta, hala badagokio, ahozko defentsa | 40 | 10 |
4JH | Ikaslearen azterketa autonomoa | 50 | 0 |
5JH | Ebaluazio jarduerak | 2 | 100% |
6JH | Tutoretza saioak | 4 | 100% |
Ikaskuntzaren emaitza |
Ebaluazio jarduera |
Pisua (%) | Errekupera daitekeen edo ez |
Eskatzen den nota minimoa |
---|---|---|---|---|
2IE Bigarren hezkuntzako ikastetxearen berezitasunak eta antolakuntza osagaiak ezagutu, kudeaketa, ikastetxeko koordinazio eta esku-hartze zein irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren mailan CB8, CB9, CG1, CG7, CG9, CG10, CT1, CE1, CE2 | 1SE Esku-hartzea gelan | 10 | EZ | |
1IE Hezkuntza sistemaren eta irakasle lanbidearen baldintzatzaile sozio-politiko eta ekonomikoak atzeman, zehaztu eta aztertu CB8, CB9, CB10, CG1, CG6, CG9, CG10, CT1, CE1, CE2, CE3 | 2SE Lan teorikoaen aipamenak eta laburpenak banaka | 20 | BAI | 5 |
4IE Irakaskuntza eta ebaluazioa praktika berrien inguruan bigarren hezkuntzako ikastetxe batera testuinguratutako proposamen didaktikoak sortu taldeka. 5IE Irakas-rolaren manupeak ulertu testuinguru ugarietan eta hezkuntza prozesuetan, eta bereziki, ikasleen heziketa sozio-emozionala errazteko eta kudeatzaile ona izateko CB8, CB9, CB10, CG1, CG7, CG9, CG10, CT1, CE1, CE2, CE3, CE4, CE5 | 3SE Talde lan praktiko aplikatuak | 30 | BAI | 5 |
3IE Bigarren hezkuntzan indarrean dagoen hezkuntza, curriculum eta antolakuntza araudia ezagutu CB8, CB9, CG1, CG7, CG9, CG10, CT1, CE1, CE2, CE3, CE4, CE5 | 4SE Proba idatzia edo ahozkoa (*) | 40 | BAI | 5 |
(*) Ebaluazio jarraian, 4SEn lortu beharreko gutxieneko kalifikazioa 5,0 izango da, 2SEn eta 3SEn lortutakoarekin media egin ahal izateko. 5,0 baino gutxiagoko kalifikazioarekin, ikasleak errekuperazio probetara aurkeztuko beharko du.
SARRERA
1. BIGARREN HEZKUNTZAKO IKASTETXEEN TESTUINGURUA. Espainiako hezkuntza-sistemaren bilakaera historikoa. Eskola sistemaren eskakizun sozialak eta baldintza politikoak. Hezkuntza legeria.
2. BIGARREN HEZKUNTZAKO IKASTETXEEN ANTOLAKETAREN OSAGAIAK. Antolaketa jardueraren alderdi pedagogikoa. Planteamendu instituzionalak: ikastetxeko autonomia eta hezkuntza proiektua. Ikastetxearen zuzendaritza, kalitatearen kudeaketa eta koordinazioa.
3. IRAKASKUNTZAKO PROZESU DIDAKTIKOA BIGARREN HEZKUNTZAN. Bigarren hezkuntzako curriculuma. Irakaskuntza-ikaskuntza prozesua eta gaitasunen garapena: plangintza, garapena eta ebaluazioa. Bigarren Hezkuntzako programazioa eta ebaluazioa.
4. ANIZTASUNAREKIKO ARRETA ETA ERANTZUN PEDAGOGIKOA. Banakako eta taldekako metodologia didaktikoak, aniztasunera egokituak. Interakzioa eta komunikazioa ikasgelan: elkarbizitza, diziplina eta gatazkak konpontzea. Tutoretza eta irakaskuntza- eta lan-orientazioa: ikasleak eta familiak. Hezkuntza emozionala, hezkuntza balioetan eta herritarren prestakuntza.
Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.
BIBLIOGRAFIA OROKORRA
Ainscow, Mel et al. (2000). Guía para la evaluación y mejora de la educación inclusiva (Index for inclusion). Desarrollando el aprendizaje y la participación en los centros educativos. Internet: http://www.eenet.org.uk/resources/docs/Index%20Castilian.pdf
Apalategi Begiristain, J. (1998-1999). "Análisis y propuesta investigativa del centro educativo desde el modelo sistémico". Rev. Huarte de San Juan, nº 4-5, pp. 57-65. UPNA/NUP: Pamplona/Iruña
Apalategi Begiristain, M.J. (2010-11).La formación inicial del profesorado de primaria y secundaria: Aprender a enseñar en competencias básicas. Código deontológico de la profesión docente. Proyecto/Informe. Madrid: Ministerio de Educación, Agencia Nacional de Evaluación de la Calidad y Acreditación (ANECA), Consejo General de Doctores y Licenciados en Filosofía y Letras y en Ciencias. Internet: http://www.consejogeneralcdl.es; http://www.consejogeneralcdl.es/cod_deon.html
Apalategi Begiristain, M.J. (2011). "Teaching in Navarre at the 25 th anniversary of the Foral Law on Basque-FLB-". V Cogrès de la MESCE (Mediterranean Society of Comparative Education): Territoires & démocratie culturalle: vers un nouveau contrat éducatif. DVD-ROM. Corti: Université de Corse
Bauman, Z. (2008). Los retos de la educación en la sociedad líquida. Barcelona: Gedisa
Consejo de Europa (2007). Anexo. Recomendación del Parlamento Europeo y del Consejo de 18 de diciembre de 2006 sobre las competencias clave para el aprendizaje permanente publicada en el Diario Oficial de la Unión Europea L 394 de 30 de diciembre de 2006. [Recuperado de http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/es/oj/2006/l_394/l_39420061230es00100018.pdf]
Cano, E. (Ed.) (2012). Aprobar o aprender. Estrategias de evaluación en la sociedad red. Universitat de Bacelona: Laboratoti de Mitjans Interactius. Col-Lecció Transmedia XXI.
Comisión Europea/EACEA/Eurydice (2015). La profesión docente en Europa: Prácticas, percepciones y políticas. Informe de Eurydice. Madrid: Secretaría General Técnica del Ministerio de Educación, Cultura y Deporte.http://www.sel-gipes.com/uploads/1/2/3/3/12332890/2015_-eurydice_the_teaching_profession_in_europe._practices_perceptions_and_policies_sp.pdfhttp://www.lmi.ub.es/transmedia21/pdf/4_AprobaroAprender.pdf
Cruz Villegas, I. (2017). Aproximación a la educación en España a través de la normativa. SUPERVISIÓN 21 Revista de educación e inspección, nº 43, 1-19.
Díaz-Aguado, M.J., Martínez Arias, R. y Martín Babarro, J. (2013). El acoso entre adolescentes en España. Prevalencia, papeles adoptados por todo el grupo y características a las que atribuyen la victimización. Revista de Educación, 362, 348-379. http://www.mecd.gob.es/dctm/revista-de-educacion/articulosre362/re36213.pdf?documentId=0901e72b816fbabb
European Commission/EACEA/Eurydice/Cedefop, 2014. Tackling Early Leaving from Education and Training in Europe: Strategies, Policies and Measures. Eurydice and Cedefop Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/thematic_reports/175EN.pdf
Feito, R. (2013). El IES Miguel Catalán: la fuerza de la normalidad. Revista de Educación, 360, 338-362.
http://www.revistaeducacion.mec.es/doi/360_114.pdf
Fernández Enguita, M. (2005). Organización escolar, profesión docente y entorno comunitario. Madrid. Akal.
Fernández Enguita, M., Mena Martínez, L. y Riviere Gómez, J. (2010). Fracaso y abandono escolar en España. Colección Estudios Sociales, núm. 29. Barcelona: Fundación La Caixa https://www.forotf.com/u/uploads/File/CAPWIN/La%20caixa.pdf
Garcia Garrido, J.L. (2005). Sistemas educativos de hoy. Madrid: EDIASA.
Gairin, J.y Antunez, S. (Ed.) (2008) Organizaciones educativas al servicio de la sociedad. X CIOE. Madrid: Wolters Kluwer.
Gairín, J. (2015). Las problemáticas y retos de la dirección escolar. Revista Idea, nº 44, 38-43. http://consejoescolar.educacion.navarra.es/web1/wp-content/uploads/2015/12/CEN_Revista_idea_n44.pdf
Gobierno de Navarra/Nafarroako Gobernua (1989). El euskera en la enseñanza de Navarra/Euskara, Nafarroako irakaskuntzan. Colección/Bilduma Textos Legales
Gobierno de Navarra (2015). Programa Laguntza. Programa de prevención e intervención ante el acoso escolar. Pamplona: Departamento de Educación.https://www.educacion.navarra.es/documents/27590/27720/Laguntza.pdf/882ed39b-e37a-44a9-b90f-5c98ea2f05c5
Gobierno de Navarra, Consejo Escolar de Navarra (2017). Proyectos de innovación 2015-2016. Revista Idea. Monografía. Pamplona: Fondo de Publicaciones del Gobierno de Navarra.http://consejoescolar.educacion.navarra.es/web1/wp-content/uploads/2017/03/CEN_Monografia_Proyectos_cast_web.pdf
Imbernon, Francisco (coord) (2010). Procesos y contextos educativos: enseñar en las instituciones de Educación Secundaria. Barcelona. Graó.
Luengo, J.A. (2011). CIBERBULLYING. GUÍA DE RECURSOS PARA CENTROS EDUCATIVOS. La intervención en los centros educativos: Materiales para Equipos Directivos y acción tutorial. Madrid: Defensor del Menor en la Comunidad de Madrid.https://www.educacion.navarra.es/documents/57308/57750/cyberacoso.pdf/f6e4684f-eed3-49c5-91de-6ff313d428ae
Martínez-Abad, F., Bielba-Calvo, M. y Herrera-García, M.E. (2017). Evaluación, formación e innovación en competencias informacionales para profesores y estudiantes de Educación Secundaria. Revista de Educación, 376, 110-134.
Imbernon, Francisco (coord) (2010). Procesos y contextos educativos: enseñar en las instituciones de Educación Secundaria. Barcelona. Graó.
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte (2016). PISA 2015. Programa para la Evaluación Internacional de los Alumnos. Informe español. Madrid: Secretaría General Técnica.
http://transparencia.gob.es/transparencia/dam/jcr:9f68965d-0fa7-4354-b6cd-74657159c6a0/PISA_2015.pdf
Ledesma Marin, N. (2010). "Coeducación y materiales curriculares en la red" (42-81). En RAYON, Laura. Materiales curriculares, integración de las TIC y atención a la diversidad. Madrid. Ministerio de Educación y Ciencia.
Ledesma, N. y Pellejero, L. (2014). Evaluación e innovación en los centros educativos centradas en una formación de calidad y holística para todas las personas. Revista Anthropos, 238, 185-199.
OECD (2016), PISA 2015 Marcos y pruebas de evaluación de PISA 2015 Ciencias, Matemáticas, Lectura y Competencia financiera. Madrid: Secretaría general Técnica del Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. http://www.mecd.gob.es/dctm/inee/internacional/pisa2015webok.pdf?documentId=0901e72b82253e08
PISA 2018 DRAFT ANALYTICAL FRAMEWORKS MAY 2016. https://www.oecd.org/pisa/data/PISA-2018-draft-frameworks.pdf
Resumen Informe Horizon Edición 2016 Educación Primaria y Secundaria. Madrid: INTEF. http://blog.educalab.es/intef/wp-content/uploads/sites/4/2016/10/2016_1018_Resumen_Horizon_Primaria_Secundaria_2016_INTEF.pdf
Perrenoud, P. (2004). Diez nuevas competencias para enseñar. Barcelona: Graó
Salmerón, L. (2013). Actividades que promueven la transferencia de los aprendizajes: una revisión de la literatura. Revista de Educación, Extraordinario 2013, 34-53. http://www.mecd.gob.es/dctm/revista-de-educacion/articulosre2013/re201302.pdf?documentId=0901e72b8176d626
Santos Guerra, M.A.(2014) Las feromonas de la manzana. El valor educativo de la dirección escolar. Barcelona: Graó.
Senge, P. (1995). La Quinta Disciplina en la Práctica. Cómo construir una organización inteligente. Barcelona: Ediciones Granica S.A.
Unión Europea (2009). Conclusiones del Consejo de 12 de mayo de 2009 sobre un marco estratégico para la cooperación europea en el ámbito de la educación y la formación («ET 2020») (2009/C 119/02)http://www.bizkaia.eus/fitxategiak/05/ogasuna/europa/pdf/documentos/09-C119-02.pdf
Valle, J. y Manso, J. (2013). Competencias clave como tendencia de la política educativa supranacional de la Unión Europea. Revista de Educación, Extraordinario 12-33
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Apalategi Begiristain, M.J.; Beriain Tanco, A. (2008). ¿Crisis coyuntural o estructural del modelo de dirección de los centros públicos docentes no universitarios¿. V Congreso Internacional sobre Dirección de Centros Educación: Innovación y cambio en las organizaciones educativas. Bilbao: ICE, Universidad de Deusto
Arias, A. R. y Cantón, I. (2006). El liderazgo y la dirección de centros educativos. Barcelona: Davinci.
Arnaíz, P. (2012) Escuelas eficaces e incluivas. como favorecer su desarrollo. Educatio siglo XXI, 30(1), 25-44
Comisión europea (2013) Informe Eurydice Cifras clave del profesorado y la dirección de centros educativos en Europa. Madrid: MECD/CNIIE
Escudero, Juan Manuel (2011). ¿Dilemas éticos de la profesión docente¿. CEE Participación Educativa, 16, marzo 2011, pp. 93-102
Estruch, Joan. (2002) Dirección profesional y calidad educativa. Barcelona: Praxis
Eurydice.La red europea de informaciónen educación. Internet: http://www.eurydice.org
Gabari Ganbarte, M. I. (2000). Educación y nuevas tecnologías. Pamplona:Eunate
Ledesma, Nieves (2014). ¿Una escuela inclusiva cada vez más necesaria, también en tiempos de crisis¿ (17-26). En Chisvert, Ros y Horcas. A propósito de la inclusión educativa: una mirada ampliada de lo escolar. Barcelona: Octaedro.
Ledesma, N.; Monzón, J. (2011). ¿Cine y Profesión docente: Apuntes para pensar y sentir al hilo de la película ¿Diarios de la Calle (45-78). En Hurtado, Julio y Jardón, Paula. El cinema a la educació. Alzira: Germania.
Imbernon, F. (Coord.) (2002). La investigación educativa como herramienta de formación del profesorado. Reflexión y experiencias de investigación educativa. Graó. Barcelona.
Hirt, Nico (2001). Los tres ejes de la mercantilización escolar. Descargable en: http://www.suatea.org/varios/3ejes.PDF
Marchesi, A. (2007). Sobre el bienestar de los docentes. Competencias, emociones y valores. Madrid: Alianza.
Navaridas, F. (2013). Procesos y contextos educativos: nuevas perspectivas para la práctica docente. Logroño. Genueve Ediciones.
Prats, J.; Raventós, F. (Dirs.)(2005). Los sistemas educativos europeos. ¿Crisis o transformación? Barcelona: Obra Social La Caixa.
Tedesco, J.C. (2011) Los desafíos de la educación básica en el S.XXI. Rev. Iberoamericana de Educación, 55, 31-47
Torp, Linda y Sage, Sara (1998). El aprendizaje basado en problemas. Desde el jardín de infantes hasta el final de la escuela secundaria. Amorortu. Buenos Aires.
Villa, A. y Poblete, M. (2008) Aprendizaje basado en competencias. Una propuesta para la evaluación de las competencias genéricas. Bilbao: ICE Universidad de Deusto.
Zabala, A., y Arnau, J. (2007). 11 ideas clave. Cómo aprender y enseñar competencias. Barcelona: Praxis
LEGISLACIÓN
GENERAL
Ley Orgánica 3/2020, de 29 de diciembre, por la que se modifica la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación.
https://www.boe.es/diario_boe/txt.php?id=BOE-A-2020-17264
Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación, legislación consolidada
https://www.boe.es/buscar/pdf/2006/BOE-A-2006-7899-consolidado.pdf
Real Decreto-ley 5/2016 (BOE 10/12/2016): Medidas urgentes para la ampliación del calendario de implantación de le Ley Orgánica 8/2013
https://www.boe.es/boe/dias/2016/12/10/pdfs/BOE-A-2016-11733.pdf
Decreto Foral 25/1997 (BON 14/03/1997). Reglamento Orgánico de Institutos de Secundaria http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=28169
Orden Foral 63/2013 (BON 22/08/2013): Gestión de Calidad http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=32465
Decreto Foral 47/2010 (BON 24/09/2010), modificado por el Decreto Foral 57/2014 (BON 30/07/2014): derechos y deberes del alumnado http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=8957
Orden Foral 204/2010 (BON 20/01/2011): convivencia http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=9755
ORDEN FORAL 49/2013 (BON 21/06/2013): sistema de reclamaciones en el proceso de evaluación http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=32119
ORDEN FORAL 93/2008 (BON 30/07/2008): atención a la diversidad http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=29678
ORDEN FORAL 65/2012 (BON 20/07/2012): respuesta educativa al alumnado con necesidades específicas de apoyo educativo derivadas de trastornos de aprendizaje y trastorno por déficit de atención e hiperactividad http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=26478
Resolución /2017 (BON ): Instrucciones organización y funcionamiento centros de Educación Secundaria 2017-18
ESO
Real Decreto 217/2022, de 29 de marzo, por el que se establece la ordenación y las enseñanzas mínimas de la Educación Secundaria Obligatoria.
https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-2022-4975
DECRETO FORAL 71/2022, de 29 de junio, por el que se establece el currículo de las enseñanzas de la etapa de Educación Secundaria Obligatoria en la Comunidad Foral de Navarra.
http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=54997
Orden Foral 4/2017) (BON 10/02/2017): evaluación, promoción y titulación en la ESO http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=38437
BACHILLERATO
Real Decreto 243/2022, de 5 de abril, por el que se establecen la ordenación y las enseñanzas mínimas del Bachillerato.
https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-2022-5521
DECRETO FORAL 72/2022, de 29 de junio, por el que se establece el currículo de las enseñanzas de la etapa de Bachillerato en la Comunidad Foral de Navarra.
https://bon.navarra.es/es/anuncio/-/texto/2022/170/4
Orden Foral 50/2017 (BON 28/04/2017): evaluación, promoción y titulación en Bachillerato http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=38742
FORMACIÓN PROFESIONAL
Real Decreto 1147/2011 (BOE 30/07/2011): ordenación de la FP del sistema educativo https://www.boe.es/boe/dias/2011/07/30/pdfs/BOE-A-2011-13118.pdf
Real Decreto 127/2014 (BOE 05/03/2014): ordenación de la FP Básicahttps://www.boe.es/boe/dias/2014/03/05/pdfs/BOE-A-2014-2360.pdf
Decreto Foral 54/2008 (BON 20/06/2008): ordenación y desarrollo de la FP en Navarra http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=29651
Decreto Foral 63/2006 (BON 27/9/2006), modificado por el Decreto Foral 79/2010 (BON 04/01/2011): centros integrados de FP file:///C:/Users/N192200/Downloads/5222.pdf
Decretos Forales de los curriculum de Formación Profesional:
https://www.educacion.navarra.es/web/dpto/profesorado/curriculos-y-normativa/ciclos-formativos
Orden Foral 52/2009 (BON 01/07/2009), modificada por Orden Foral 86/2014 (BON 02/10/2014): evaluación ciclos formativos de FP http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=29847
RESOLUCIÓN /2017 (BON ): instrucciones la organización y el funcionamiento centros docentes formación profesional 2017-18
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Arrosadiko campusean. Zer ikasgelatan izango den jakiteko, begiratu Giza, Gizarte eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearen web-orrialdean