Nafarroako Unibertsitate Publikoa



Castellano | Ikasturtea: 2023/2024 | Beste urte batzuk:  2022/2023  |  2021/2022  |  2020/2021 
Bioteknologiako Graduatua Nafarroako Unibertsitate Publikoan
Kodea: 506109 Irakasgaia: BIOKIMIKA
Kredituak: 6 Mota: Nahitaezkoa Ikasmaila: 1 Iraupena: 2º S
Saila: Osasun Zientziak
Irakasleak:
ARAÑA CIORDIA, MIRIAM (Resp)   [Tutoretzak ] GOÑI IRIGOYEN, SAIOA   [Tutoretzak ]

Partes de este texto:

 

Modulua/Gaia

Bioteknologiaren hastapen molekularrak eta fisiologikoak/Biokimika

 

Gora

Deskripzioa/Edukiak

Biomolekulen egitura: aminoazidoak, peptidoak eta proteinak, karbono hidratoak, lipidoak, bitaminak, hormonak, nukleotidoak eta azido nukleikoak. Entzimologia eta erregulazio entzimatikoa. Bioenergetika. Mintzen arkitektura eta dinamika. Difusioa eta garraioa: garraiatzaileak, ponpak eta kanalak. Bide metaboliko nagusiak. Bitarteko metabolismoa. Bide metabolikoen kontrola eta integrazioa.

Gora

Gaitasun orokorrak

  • 2OG - Ikasleek beren ezagutzak beren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean aplikatzen jakitea, eta beren ikasketa arloan arrazoiak prestatuz eta defendatuz eta problemak ebatziz demostratzen diren gaitasunak edukitzea. 

  • 4OG - Ikasleak gauza izatea, bai jende espezializatuari eta bai espezializatu gabeari ere, informazioa, ideiak, problemak eta soluzioak jakinarazteko.

Gora

Berariazko gaitasunak

  • 2GO - Graduarenak diren alderdiei buruzko gaiak ongi adierazten, argudiatzen eta arrazoitzen jakitea, eta gai izatea galdera berriak planteatzeko, galdera horiek testuinguru egokian jartzeko eta jakintza zientifikoan eta profesionalean aurrerakuntza sortzeko. 

  • 3GO - Trebetasun esperimentalak eta analitikoak edukitzea autonomiaz lan egiteko laborategi batean, eta egoera horretan gai izatea esperimentuak planteatzeko eta deskribatzeko, eta ondoriozko informazioa analizatzeko, ebaluatzeko eta interpretatzeko, soluzio alternatiboak eta berriak proposatu ahal izateko problema ezagunentzat edo/eta sortzen ari direnentzat. 

  • 4GO - Zientzia esperimentalen funtsezko printzipioak ezagutzea, graduaren eduki propioetan integratu ahal izateko. 

  • 6GE - Oinarri molekularrak, zelularrak, fisiologikoak, genetikoak eta herentzia genikoarenak menderatzea, zeinak determinatzen baitute izaki bizidunen organizazioa, funtzionamendua eta integrazioa, bai eta beren interakzioa ingurune naturalarekin. 

  • 7GE - Metabolismoaren erregulazioan eta koordinazioan parte hartzen duten prozesuak eta seinaleak bioenergetikaren eta biokimikaren printzipioekin erlazionatuz ulertzea.

Gora

Ikasketaren emaitzak

  • 1IE. Antolaketaren oinarri molekular, zelular eta fisiologikoak eta organismo bizidunen funtzionamendua eta integrazioa deskribatzea, prozesu bioteknologikoetako bere aplikazioaren esparruan. 

  • 2IE. Makromolekulen ezaugarri estrukturalak eta funtzionalak ulertzea, bai eta horiek ikertzeko teknikak ere. 

  • 3IE. Entzimen jarduera, entzimen erreakzioen zinetika eta beren erregulatzeko mekanismoak ulertzea. 

  • 4IE. Bioenergetika zelularraren oinarri estrukturalak eta termodinamikoak ezagutzea. 

  • 5IE. Bitarteko metabolismoa ezagutzea eta, halaber, bide metabolikoek kontrolatzeko eta integratzeko dituzten mekanismoak.8IE. Modu independentean esperimentuak egitea edo/eta aplikazioak diseinatzea eta emaitzak modu kritikoan deskribatzea, kuantifikatzea, analizatzea eta ebaluatzea. Laborategiko lanarekin, instrumentazioarekin eta metodo esperimentalekin trebatzea.

Gora

Metodologia

Prestakuntza jarduera 

Ordu presentzialak 

Ordu ez presentzialak 

1.J. Azaltzeko/parte hartzeko eskolak 

26 

 

2.J. Praktikak 

30 

 

3.J. Taldeko lanak/proiektuak burutzea 

 

25 

4.J. Bakarkako lana eta ikasketa autonomoa 

 

60 

5.J. Ebaluazio probak 

4 

 

6.J. Tutoretzak 

 

5 

Guztira 

60 

90 

Gora

Ebaluazioa

 

Ikaskuntzaren
emaitza		 Ebaluazio
jarduera		 Pisua (%) Errekupera
daitekeen edo ez		 Eskatzen den
nota minimoa
1IE, 2IE, 3IE, 4IE, 5IE Idatzizko probak* 50 BAI 5
2IE Ahozko aurkezpenak 5 BAI 0
2IE Lanak eta informeak 15 BAI 0
2IE, 3IE, 8IE Lan experimentaleko proba eta informeak* 20 BAI 5
2IE, 3IE, 8IE Parte hartze aktiboa 10 EZ 0 
Nahitaezkoa da saio praktikoen %80ra joatea "Lan esperimentaleko proba eta informeak" ebaluazio-itemera aurkezteko

Jardueretako batean ez badira betetzen ponderazioa egiteko gutxieneko baldintzak, irakasgaiaren nota 4,9 izanen da 10etik (ez-gainditua).

Gora

Gai-zerrenda

I Biomolekulak.

1. gaia. Proteinen osaera eta funtzioak: aminoazidoak.

2. gaia: Proteina fibrosoak: egitura eta keratinen, kolagenoaren eta elastinen propietateak.

3. gaia: Proteina globularrak. Mioglobina eta hemoglobina: oxigenoa garraiatzea eta metatzea.

4. gaia: Monosakaridoak.

5. gaia: Disakaridoak, oligosakaridoak eta polisakaridoak.

6. gaia: Lipido saponifikagarriak: gantz-azidoak, azilglizeridoak, argizariak, fosfoazilgrizeridoak eta esfingolipidoak.

7. gaia: Lipido ez saponifikagarriak: terpenoak, bitamina lipodisolbagarriak, esterolak, behazuneko azidoak eta hormona esteroideoak. Eikosanoideak.

8. gaia: Mintzak. Mintz zelularren arkitektura.

9. gaia: Nukleotidoen eta azido nukleikoen egitura. Informazio genetikoa kontserbatzeko, transferitzeko eta adierazteko mekanismoak.

 

II Biokatalizatzaileak.

10. gaia: Entzimak: entzimen zinetika eta jarduera. Sailkapena.

11. gaia: Entzimek jarduteko, egituratzeko eta erregulatzeko dituzten mekanismoak.

12. gaia: Bitaminak eta koentzimak.

 

III Metabolismo energetikoa.

III. 1. Bioenergetika.

13. gaia: Metabolismorako sarrera.

14. gaia: Mintzen bidezko garraioa.

15. gaia: Azido zitrikoaren zikloa. Arnas katea eta forforilazio oxidatzailea.

 

III. 2. Karbono hidratoen metabolismoa.

16. gaia: Glukolisia.  Erregulazioa. Hartzidura laktikoa.

17. gaia: Karbohidratoen biosintesia. Glukoneogenesia. Disakaridoen metabolismoa. Glukogenoaren metabolismoa.

 

III. 3. Lipidoen metabolismoa.

18. gaia: Dietaren lipidoak, lipoproteina plasmatikoak xurgatzea eta lipidoen garraioa organismoan.

19. gaia: Lipidoen degradazioa: gantz-azidoen oxidazioa. Lipolisiaren erregulazioa eta gorputz zetonikoak eratzea. Glioxilatoaren zikloa.

20. gaia: Gantz-azidoen biosintesia eta triazilglizeridoak.

 

III. 4. Konposatu nitrogenatuen metabolismoa.

21. gaia. Proteinen katabolismoa. Transaminazioa eta desaminazioa. Karbono kateen destinoa.

22. gaia. Iraizketa produktu nitrogenatuak eratzea. Urearen zikloa.

 

III. 5. Metabolismo energetikoaren integrazioa eta erregulazioa.

23. gaia. Organoek zenbait egoeratan elkarrekin dituzten erlazio metabolikoak: Elikadura, baraualdia, estresa eta diabetesa.

 

III. 6. Landareen metabolismoa.

24. gaia. Fotosintesia: pigmentuak, xurgapena. Elektroien garraioa eta fosforilazioa. Gluzidoen biosintesia (Calvinen zikloa). Erregulazioa. Fotoarnasketa.

Gora

Praktika esperimentalen programa

  1. Proteina plasmatikoen elektroforesia. Proteinograma.
  2. Gluzemiaren kontrola
  3. Kolesterola eta triglizeridoak espektrofotometriaz determinatzea. Lipidograma.
  4. Laborategi birtuala (I): Biomolekulak 3Dn.
  5. Entzimak. Arazoak ebaztea.
  6. Peroxidasaren jarduera entzimatikoaren saiakuntza kolorimetrikoa.
  7. Azido askorbikoaren edukia laranja zukuan determinatzea.
  8. Laborategi birtuala (II): Bakterioen transformazioa. DNAren elektroforesia.
  9. Arnas kate mitokondriala.
  10. Bide metabolikoak. Arazoak ebaztea.

Gora

Bibliografia

Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.


Oinarrizko bibliografia:

1. Lehninger, Albert L. (2008) Biokimikaren oinarriak. Primera edición. Editorial Universidad del País Vasco.

2. Feduchi, E., Blasco, I. Romero, C.S., Yañez, E. (2014) Bioquímica. Conceptos esenciales. Segunda edición. Editorial panamericana. (En línea).

3. Teijón, J.M., Garrido, A., Blanco, M.D., Villaverde, C., Mendoza, C. y Ramírez, J.

(2006). Fundamentos de Bioquímica. (Tomo I. Estructural; Tomo II. Metabólica)

Segunda Edición. Editorial Tebar.

4. Tymoczko, J., Berg, J. y Stryer, L. (2014). Bioquímica. Curso básico. Segunda edición. Editorial Reverté.

5. Nelson, D. L. y Cox, M. M. (2014). Lehninger: principios de Bioquímica. Sexta edición. Editorial Omega.

6. Mathews, C. K., Holde K. E. Van y Ahern, K. G. (2002). Bioquímica. Tercera edición. Editorial Addison Wesley.

Bibliografia osagarria:

1. Frayn, Keith N. (2015). Metabolismoaren erregulazioa giza organismoan. Tercera edición. Editorial Universidad del País Vasco.

2. Gaw, A., Murphy, M. J., Srivastava, R., Cowan, R.A., O¿Reilly, D.J. (2014). Bioquímica Clínica. Texto y atlas en color. Quinta edición. Editorial Elsevier.

3. González-Hernández, A. (2014). Principios de Bioquímica Clínica y Patología Molecular. Segunda Edición. Editorial Elsevier.

4. Campbell, P.N., Smith, A. D. y Peters, T. J. (2006). Bioquímica ilustrada. Quinta edición. Editorial Masson.

5. Lieberman, M. y Marks, A. (2013). Bioquímica básica de Marks: un enfoque clínico. Cuarta edición. Editorial Lippincott.

Gora

Hizkuntzak

Euskara

Gora

Non emango den

Klase teorikoak: Ikasgelategian (ikasgela kurtso hasieran argitaratuko da). 

Laborategiko praktikak: Biokimikako laborategia 4.14., Sario eraikina.

Gora