Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa
Nafarroako Unibertsitate Publikoa
| Kodea: 240201 | Irakasgaia: ESTATISTIKA | ||||
| Kredituak: 6 | Mota: Oinarrizkoa | Ikasmaila: 1 | Iraupena: 2º S | ||
| Saila: Estatistika, Informatika eta Matematika | |||||
| Irakasleak: | |||||
| SANTAFE RODRIGO, GUZMAN (Resp) [Tutoretzak ] | RUIZ SARRIAS, OSKITZ [Tutoretzak ] | ||||
Deskripzioa/Edukiak
Probabilitatea eta zorizko aldagaiak
Aldagai bateko probabilitate banaketak
Lagin banaketa
Estimazio puntuala eta konfidantza tarteak
Hipotesi kontrasteak
Modelizazio estatistikora sarrera: ANOVA
Kurtsoan zehar, estatistika deskribatzailea eta R software estatistikoa landuko dira.
Gaitasun orokorrak
- G8 Oinarrizko gaiak eta teknologikoak ezagutzea, ikaslea metodo eta teoria berriak ikasteko gaituko dutenak, eta egoera berrien aurrean moldagarritasuna emango diotenak
- G9 Arazoak ekimenez ebazteko gaitasuna, erabakiak hartzea, sormena, arrazoimen kritikoa eta Ingeniaritza Informatika esparruko ezagutza eta trebetasunak komunikatu eta helaraztea.
- T1 Analisi eta sintesirako gaitasuna
- T3 Ahoz zein idatziz komunikatzeko gaitasuna
- T4 Problemak ebatzi
- T8 Nork bere kabuz ikasteko gaitasuna
Berariazko gaitasunak
- FB1 Ingeniaritzan planteatu ahal diren problema matematikoak ebazteko gaitasuna. Hauen inguruko ezagutzak aplikatzeko trebezia: aljebra lineala; kalkulu diferentziala eta integrala; zenbakizko metodoak, zenbakizko algoritmika; estatistika eta optimizazioa.
- FB3 Oinarrizko kontzeptuak ulertzeko eta bereganatzeko gaitasuna Matematika diskretoan, logikan, algoritmikoan eta konputazio konplexutaunean, eta ingeniaritzan propio diren problemen ebazpenean aplikatzea.
Ikasketaren emaitzak
R1 - Datu-base ezberdinen analisi estadistiko deskribatzaileak burutu.
R2 - Teknika estatisko egokiak erabili datu-baseetan aurkitzen diren aldagaien izaeraren arabera.
R3 - Datu-baseak eta zorizko esperimentuen simulazioekin lan egiteko pakete estatistiko baten ezagutza.
R4 - Zorizko propietateen problemen modelizazioa probabilitateak, probabilitate baldintzatuak eta zorizko gerterak erabiliz.
R5 - Probabilitatearen erregela nagusiak menderatu eta probabilitate banaketa jarraitu zein diskretuekin lan egiten jakin.
R6 - Aldagaien arteko erlazio estokastikoen modelizazioa.
R7 - Zientzia konputazionaleko aplikazio ezberdinetan (zorizko zenbakien generazio metodoak, simulazio teknikak, informazio transmisioaren kodifikazio teknikak, Internet-eko topologia, erroreen transmisioa, datu-egituren eboluzioa eta sare-komunikazioen operazioak), estatistika eta probabilitatearen oinarriak ulertu eta inplementatzen jakin.
R8 - Estimazio puntuala eta konfidantza tarteak erabili, ingenieritzan aurki daitezkeen parametro ezezagunen estimazio egokiak burutzeko.
R9 - Erabaki-hartze prozesuetan lagungarriak diren teknika estatistikoak erabiltzen jakin: hipotesi kontrasteak.
Metodologia
| Metodologia - Jarduera | Bertaratzeko Orduak | Ez Bertaratzeko Orduak |
| A-1 Saio teorikoak | 44 | |
| A-2 Praktikak | 14 | |
| A-3 Eztabaidak, bateratze-lanak, talde-tutoretzak | 1 | |
| A-4 Lana egitea | 8 | |
| A-5 Materialak irakurtzea | ||
| A-6 Banakako ikasketa | 75 | |
| A-7 Azterketak, ebaluaziorako probak | 4 | |
| A-8 Tutoretzak | 4 | |
| Guztira | 75 | 75 |
Ebaluazioa
| Ikaskuntzaren emaitza |
Ebaluazio jarduera |
Pisua (%) | Errekupera daitekeen edo ez |
Eskatzen den nota minimoa |
|---|---|---|---|---|
| R1,R2,R3,R4,R5,R6,R7,R8,R9 | Azterketa partziala. Ariketa teoriko-praktikoen ebazpena. | 30 | Bai, berreskuratze proba bidez | |
| R1,R2,R3,R4,R5,R6,R7,R8,R9 | Azterketa finala. | 60 | Bai, berreskuratze proba bidez | Irakasgaia gainditzeko 10 puntutik 5 gutxienez beharrezkoak dira. |
| R1,R2,R3,R4,R5,R6,R7,R8,R9 | Segimendu probak | 10 | Bai, berreskuratze proba bidez |
Amaierako azterketan eskatutako gutxieneko nota lortzen bada, irakasgaiaren azken nota azterketa horretan lortutakoa izango da.
Gai-zerrenda
Estatistika deskribatzailea
- Aldagai kualitatibo eta kuantitatiboen deskribapena.
- Posizio eta dispertsio neurriak
- Aldagai biko eta anitzeko datuak.
Probabilitatea eta zorizko aldagaiak
- Lagin-espazioa eta gertakariak
- Probabilitate baldintzatua, probabilitate osoaren legea, Bayesen teorema eta gertaera independenteak.
- Probabilitate dentsitate funtzioa eta banaketa funtzioa. Mediana, moda, pertzentilak eta momentuak.
- Zorizko aldagai diskretuak: uniformea, binomiala eta Poisson. Zorizko aldagai jarraituak: uniformea, esponentziala gamma eta normala.
- Zorizko aldagai diskretu eta jarraituen banaketa bateratuak, marginalak eta baldintzatuak.
Inferentzia Estatistikoa
- Lagin banaketaren sarrera. Parametroak eta estimatzaileak.
- Ji-karratu eta t-Student banaketak.
- Batazbesteko baten banaketa laginean, bi batazbestekoren arteko diferentziaren banaketak laginean eta proportzio baten banaketa laginean.
- F banaketa
- Bariantza baten banaketa laginean eta bi bariantzen arteko zatiketaren banaketa laginean.
- Estimazio puntuala eta propietateak. Batazbesteko errore kuadratikoa.
- Konfidantza tarteak. Tarte motak.
- Hipotesi kontrasteak. I eta II motako erroreak. P-balioa eta potentzia. Kontraste motak.
Bibliografia
Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.
OINARRIZKOA
Ugarte, M. D., Militino, A. F., Arnholt, A. T. (2016). Probability and Statistics with R. CRC Press/Chapman and Hall. 2nd Edition.
Montgomery, D.C. (2002). Probabilidad y Estadística aplicadas a la ingeniería. Limusa-Wiley
OSAGARRIAK
Devore, J. (2005) Applied statistics for engineers and scientists. Thomson.
Mendenhall, W. (1997). Probabilidad y Estadística para ingeniería y ciencias. Prentice-Hall
Elena Agirre Basurko (2010). Estatistikaren oinarriak. Ariketak. Udako Euskal Unibertsitatea
Juan Etxeberria Murgiondo (2011). Estatistika aplikatua. Teoria eta praktika. Elhuyar Fundazioa.