Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa

Deskripzioa/Edukiak

-     Nekazal ekoizpena baldintzatzen duten faktore politiko, ekonomiko eta sozialak ezagutu, aztertu eta barneratzea.

-     Nekazal sistemen diseinu eta kudeaketaren aztertzea, hauek emankorragoak eta jasangarriagoak izan daitezen.

-     Nekazal ekosistemak baldintzatu eta arautu egiten dituzten faktore biotikoak ezagutu eta barneratzea.

Gora

Gaitasun orokorrak

• CT7: Arazoak sormena, ekimena, metodologia eta arrazoibide kritikoa erabiliz konpontzeko gaitasuna.

• CB1: Ikasleek derrigorrezko bigarren hezkuntzan lantzen hasitako ikasgai baten gaineko ezagutza eduki eta ulertzea frogatu beharko dute. Oro har, ezagutza-maila ikasliburu aurreratuetan oinarrituta egon ohi da eta barne hartzen ditu ikergaiaren abangoardiatik eratorritako ezagutzak eskatzen dituzten zenbait alderdi.

• CB2: Ikasleek jakin dezatela beren ezagutzak lanean edo bokazioan modu profesionalean aplikatzen eta argudioen defentsarekin eta arazoak konpontzearekin egiaztatu ohi diren gaitasunen jabe izan daitezela, ikasgaiari dagokion guztian.

• CB3: Ikasleak gai izan daitezela datu garrantzitsuak bildu eta interpretatzeko (normalean, bere ikasgaiari loturikoak), garrantzi sozial, zientifiko edo etikoko gaien gaineko gogoeta egin eta iritzia emateko.

Gora

Berariazko gaitasunak

• CG2: Ezagutza egokia problema fisiko, teknologia, makineria eta ur eta energia hornidurako sistemei buruz, aurrekontuen arloko faktoreei buruz, eraikuntzako araudiak ezarritako mugei buruz, eta instalazioek edo eraikinek eta nekazaritzako elikagaien industriek, lorezaintzak eta paisajismoak beren ingurune sozialarekin duten loturei buruz, eta horiek eta ingurune hori giza beharrekin eta ingurumenaren iraupenaren beharrekin lotzeko beharra.

• CE10: Landare-ekoizpenaren oinarriak, ekoizpen-, babes- eta ustiaketa-sistemak ezagutu eta aplikatzeko gaitasuna.

Gora

Ikasketaren emaitzak

R1. Nekazal ekosistemak erregulatzen eta baldintzatzen dituzten faktore biotikoen identifikazio eta integrazioa.

R2. Nekazal ekosistemak erregulatzen eta baldintzatzen dituzten faktore abiotikoen identifikazio eta integrazioa.

R3. Artropodoen anatomia eta ekologiari buruzko hastapenak ezagutu eta hauen populazioen kontrolerako aukerak ezagutuz, kontrol erabakiak egiteko gaitasuna izatea.

R4. Landareen patogenoen ezagugarriak eta fitopatologiaren hastapenak ezagutzea, horrela epidemiak aurreikusteko eta kontrolatzeko aukera izanik.

RESULTADOS APRENDIZAJE ENAEE:

ENAEE-6: La capacidad de aplicar su conocimiento y comprensión al análisis de la ingeniería de productos, procesos y métodos.
ENAEE-12: Competencias técnicas y de laboratorio.

Gora

Metodologia

Gora

Ebaluazioa

Jardueretako batean ez badira betetzen ponderazioa egiteko gutxieneko baldintzak, irakasgaiaren nota 4,9 izanen da 10etik (ez-gainditua). 

Gora

Gai-zerrenda

NEKAZARITZA SISTEMAK ETA LABORE KOMUNITATEAK

Nekazaritza sistemak, sailkapenak eta distribuzioa

Labore komunitateak, Labore-txandaketak eta alternatibak. Agroekologia

NEKAZAL SISTEMA ETA FAKTORE ABIOTIKOAK

Eguzki erradiazioa eta laboretan duen eragina

Airearen tenperatura eta laborengan duen eragina. Tenperatura altuak, temperatura baxuak eta termoaldia

Tenperatura baxu eta izozteen aurreko babesa

Tenperatura eta erradiazio altuen aurreko babesa

Haizea eta laboretan duen eragina

Haizearen aurreko babesa

Ura eguratsan, zoruan eta laboretan

Laboreen ur beharrak estimatzeko metodoak

Nekazal sistema eta faktore biotikoak
Laborantzen babesa
Fitofago nagusienen ezaugarriak: morfologia, biologia eta ekologia
Gaitzak eragiten dituzten agente nagusienen ezaugarri orokorrak, haien identifikatzea, biologia eta genetika.
Belar txar nagusienen ezaugarriak: morfologia, biologia eta ekologia
Kalteen kontrolean erabakiak hartzen
Izurriteak kontrolatzeko metodoen oinarriak
Gaitzak kontrolatzeko metodoen oinarriak
Belar txarrak kontrolatzeko oinarriak
Landare-osasunerako araudia

Gora

Praktika esperimentalen programa

P1: Irradiazio simulazioa

P2_Gereziondoen bero ezkakizunak

P3_Fruita arbolen hotz beharrak

P4_Izozte arriskua

P5_Egoera fenologikoen jarraipena

P6_ Intsektuen anatomía eta funtzioak. Garapena.

P7_ Laginketa teknikak

P8_ Izurriteen kontrolerako metoak

P9_ Diagnostiko eta detekzio

P10_Sintomak eta zeinuak

P11_ Gaisotasuneen kotrola

Gora

Bibliografia

Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.

Oinarrizko Bibliografia

Caballero, P. y J. Murillo. 2003. Protección de cultivos. Conceptos actuales y fuentes de información. UPNA.

Coscollá, R. (2004) Introducción a la protección integrada. Valencia: Phytoma-España.

Loomis, R. S. y Conor D.J. 2002. Ecología de Cultivos (Traducción, José Ramón Conde García, Inés Mínguez Tudela, Carlos Cantero Martínez; coordinación, Inés Mínguez Tudela) Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Patología Vegetal. Tomos I y II. Sociedad Española de Fitopatología, 1996

Ownley, BH & RN Trigiano 2017 Plant pathology: concepts and laboratory exercises, 3rd Edition. CRC Press.

Pedigo LP, Rice ME, Krell RK. 2021. Entomology & Pest Management.
Macmillan Inc. Nueva York, EEUU.

Sans, F.X. y C. Fernández-Quintanilla. 1997. Biología de las malas hierbas en España. Ed. Phytoma.

Schumann, G.L., C.J. D¿Arcy. 2010. Essential plant pathology. APS Press

Urbano, P. 2001. Tratado de Fitotecnia General Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Urbano, P. 2002. Fitotecnia: Ingeniería de la Producción Vegetal Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Villalobos, F. 2002. Fitotecnia: Bases y Tecnologías de la Producción Agrícola Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Bibliografia zehatza

Andrés & Verdejo 2011 Enfermedades causadas por nematodos
fitoparásitos en España. Phytoma-SEF. Disponible gratuitamente en
http://sef.es/publicaciones-SEF

Ayllón, Cambra, Llave y Moriones 2016 Enfermedades de plantas
causadas por virus y viroides. SEF

Campbell, G S. 1995. Introducción a la Biofísica Ambiental (Traducción, Esteban Rabie Uauy, Alejandro Valenzuela Avilés, Josep M. Villar Mir) Ed. EUB. Barcelona.

Carretero, J.L. 2004. Flora arvense española. Ed. Phytoma.

Elias, F. Castellví, F.(Coordinado) 2001. Agrometeorología. Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Fernández, R. Leiva M.J. 2003. Ecología para la Agricultura Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Fernández-Quintanilla, C., M. Garrido Valero, C. Zaragoza Larios. 1999. Control integrado de las malas hierbas: las buenas prácticas agrícolas. Ed. Phytoma

Jacas, J.A. y A. Urbaneja. 2008. Control biológico de plagas agrícolas. Ed. Phytoma.

Jiménez-Díaz. R.M. y E. Montesinos. 2010. Enfermedades de las plantas causadas por hongos y oomicetos. Naturaleza y Control Integrado. Ed. Phytoma. Disponible gratuitamente http://sef.es/publicaciones-SEF

Lampkin, N. 2001 Agricultura Ecológica (Traducción, coordinadora, Asunción Molina ; traductores, Ricardo Colmenares... et al.) Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

López, Murillo, Montesinos y Palacio-Bielsa 2018 Enfermedades de
plantas causadas por bacterias. SEF

Oerke, E.C., Dehne, H.W., Schönbeck, F. And Weber, A. 1999. Crop Production and Crop Protection. Elsevier Science B.V., Amsterdam, The Netherlands. 

Smith, I.M., Dunez, J., Lelliot, R.A., Phillips, D.H., Archer, S.A.. Manual de enfermedades de las plantas. Ed. Mundi Prensa. 1992.

Urbano, P, Moro, S. 1992. Sistemas Agrícolas con Rotaciones y Alternativas de Cultivos Ed. Mundi-Prensa. Madrid.

Villarías, J.L. 2006. Atlas de Malas hierbas, 4ª ed., Mundi-Prensa

Gora

Hizkuntzak

Euskara, ingelera eta gaztelaina

Gora

Non emango den

Aularioa eta Nekazari Ekoizpen Sailaren mintegi eta laborategiak

Gora