Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa

Modulua/Gaia

Gizarteen bilakaera historikoa / Epe luzeko perspektiba hitorikoak

Gora

Deskripzioa/Edukiak

Neolitikoa eta patriarkatuaren jatorria. Generoa eta hiritartasuna mundu klasikoan. Genero harremanak Erdi Aroan. Sorgin ehiza Europan eta Nafarroan. Politika kolonialak eta generoa. Industrializazioa, generoa eta langile mugimendua. Generoa eta hiritartasuna XIX. mendeko liberalismoan. Sufragismoa. Feminitate eredu berriak XX. Mendearen hasieran. Feminismoak XX. Mendean. Lan eta zaintza sare globalak.

Gora

Gaitasun orokorrak

Oinarrizko gaitasunak

OG1 - Ikasleek bigarren hezkuntza orokorreko oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo batean ezagutzak dituztela eta ulertzen dituztela frogatu izatea eta, nahiz eta testu-liburu aurreratuetan laguntza bilatu, beren ikasketa-alorreko abangoardiatik datozen ezagutzak dauzkatela adierazten duten zenbait alderdi kontrolatzeko mailan daudela frogatzea.

OG2 - Ikasleek eskuratutako ezagutzak euren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean aplikatzen jakitea, eta beren ikasketa arloaren barruan arrazoiak prestatzearen eta defendatzearen bidez zein problemen ebazpenaren bidez demostratzen diren gaitasunak edukitzea.

OG3 ¿ Ikasleek haien ikasketa arloaren baitako datu esanguratsuak bildu eta interpretatzeko gaitasuna izatea, gizarte, zientzia edota etikarekin loturiko gai nabarmeni buruzko hausnarketa daramaten iritziak eman ahal izateko.

Gaitasun generikoak

GG1 - Aldi historiko desberdinetako egoerak interpretatzeko gaitasun analitikoa erabiltzea.

GG2 - Gizarteen bilakaera historikoa ikuspegi multidiziplinarra eta sendotasun historiografikoa duten ebazpenak emanez interpretatzea.

Gora

Berariazko gaitasunak

BG1 - Aldaketa sozialeko luzera-prozesuen ildo nagusiak laburbiltzea, egungo arazoen jatorri historikoa aintzat hartzeko

BG5 - Aldaketa dinamikek eta iraganaren herentziak duten elkarrekiko lotura aztertzea eta azterketa hau egoera historiko desberdinei aplikatzea.

BG6 - Azken mendeetan gertatutako eraldaketa handien eragina aztertzea, orainaldian duten inpaktua balioztatzeko.

BG7 - Oroimen publiko eta kolektiboan eragiten duten gatazka iturri nagusiak ulertu

BG10 - Historian zehar biztanleri guneen egituran eragina izan duten faktoreen aniztasuna ulertu, landa zein hiri eremuetan kudeaketa eta bitartekaritza kulturaleko programak aurreikusi ahal izateko.

Gora

Ikasketaren emaitzak

RA3- Genero balioek talde sozialen egituraketan duten garrantzia eta hauen funtzionamendua aldi historiko desberdinetan balioztatzea.

RA4- Genero arrazoiengatiko gaurko eguneko gaurko eguneko diskriminazioa eta desparekotasun egoeren jatorri historikoa identifikatzea.

Gora

Metodologia

Irakaskuntza metodologiak

-Azalpenezko metodoa

-Ariketa eta arazoen ebazpena

-Irakaskuntza kooperatiboa talde txikietan

Jarduera hezigarriak

Gora

Ebaluazioa

*Ikasgaiaren froga idatzia bi azterketa partzialen bidez eginen da, bakoitzaren balioa nota osoaren %30 izanik. Nota guztiak batu ahal izateko azterketa bakoitzean gutxienezko nota bat atera beharko da (1.2/3).

Gora

Gai-zerrenda

1 GAI-MULTZOA. Sarrera teorikoa

1 Gaia. Oinarrrizko kontzeptuak. Emakumneen historia, genero historia: korronte historiografikoak. Emakumeen eta generoaren historia egiteko iturriak eta metodología. Gaurko eguneko eztabaidak.

2 GAI-MULTZOA. Portaera sozialak, ideologia eta cultura. Emakumeak eta gizonak industriaurreko gizarteetan

2. Gaia Patriarkatuaren jatorria antzinako gizarteetan eta gizarte feudalean.

3.Gaia. Erdi Arotik modernitaterako trantsizioa.

3. GAI-MULTZOA Liberalismoa, mugimendu sozialak eta feminismoak XIX. mendean. 

4. Gaia Generoa, cultura politikoak eta mobilizazioa soziala.

5. Gaia feminismoaren eta sufragismoaren jatorria.

4.GAI-MULTZOA XX. Mendea. Erronka berriak  

6.Gaia Emakumeak gerretan: emakumezkoen mobilizazioak.

7.Gaia Gerraosteko mundua: ongizate estatua eta feminitatearen mistika.

8.Gaia Emakumeak eta deskolonizazioa.

9.Gaia XX. Mendeko eraldaketa handiak

10.Gaia Espainiar begirada bat XX. mendeari.

Gora

Bibliografia

Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.

ANDERSON, Bonnie S.; ZINSSER, Judith P. (2000). Historia de las mujeres: una historia propia. Barcelona: Crítica (vols. I y II)

BALDÓ ALCOZ, Julia y NAUSIA, Amaia (2012), Ser mujer (siglos XIII-XVI), Pamplona: Gobierno de Navarra.

BARCO, Lorena (2014). Mujer, poder y linaje en la Baja Edad Media: una biografía de Leonor de Pimentel. Madrid: La Ergástula

BOCK, Gisele (2001). La mujer en la historia de Europa. Barcelona, Crítica.

CASTRILLO, Janire (2020), Las mujeres vascas durante la baja Edad Media, Madrid: Sílex.

DUBY, Georges; PERROT, Michelle (dir.) (2001). Historia de las mujeres en occidente. (De la antigüedad al siglo XX) Madrid: Taurus.

DUBY, George (1982), El caballero, la mujer y el cura, Madrid: Taurus.

FAURE, Christine (dir.) (2010). Enciclopedia histórica y política de las mujeres. Tres Cantos: Akal.

FUENTE PÉREZ, Mª Jesús, y MORÁN, Remedios (Coords.) (2011), Raíces profundas: la violencia contra las mujeres (Antigüedad y Edad Media), Madrid: Polifemo.

GARRIDO, Elisa (ed.) (1997). Historia de las mujeres en España.  4 Vols. Madrid: Síntesis.

LERNER, Gerda (2017). La creación del patriarcado. Pamplona:Katakrak.

MORANT, Isabel (dir.) (2005). Historia de las mujeres en España y América Latina. Vol. I-IV, Madrid: Cátedra.

Complementaria

ARANDA MENDIAZ, Manuel (2008), La mujer en la España del Antiguo Régimen. Historia de Género y fuentes jurídicas.

AURELL, Martín  (2001), La dama en la Corte bajomedieval, Pamplona: Eunsa.

GIL, Silvia L. (2011). Nuevos feminismos. Sentidos comunes en la dispersión. Una historia de trayectorias y rupturas en el Estado español. Madrid: Traficantes de sueños.

LACARRA, Mª Eugenia y otros (1990), Estudios históricos y literarios sobre la mujer medieval, Málaga: Universidad de Málaga.

NASH, Mary (2004). Mujeres en el mundo: historia, retos y movimientos. Madrid: Alianza.

NASH, Mary (2012) ¿Ciudadanía, sufragio y derechos¿, en Mujeres en mundo. Historia, retos y movimientos. Madrid, Alianza Editorial, pp. 117 ¿ 131.

NASH, Mary (2014). Feminidades y masculinidades: arquetipos y prácticas de género. Madrid: Alianza.

NAUSIA, Amaia (2020), ¿Vírgenes o putas? Más de 500 años de adoctrinamiento femenino, Pamplona: Txalaparta.

OFFEN, Karen (2015). Feminismos europeos 1700-1950: una historia política. Madrid: Akal.

PÉREZ FUENTES, Pilar (ed.lit.) (2012). Entre dos orillas: las mujeres en la historia de España y América Latina. Barcelona: Icaria.ROSE, Sonya (2012). ¿Qué es historia de género?. Madrid: Alianza.

PERNOUD, Régine (1991), La mujer en el tiempo de las Cruzadas, Madrid: Rialp.

PERNOUD, Régine (1998), Hildegarda de Bingen. Una conciencia inspirada del siglo XIII, Barcelona: Paidós.

SEGURA GRAIÑO, Cristina y MUÑOZ, Ángel (Eds.), El trabajo de las mujeres en la Edad Media Hispánica, Madrid: 1988.

SCOTT, J. (1990) ¿El género, una categoría útil para el análisis histórico¿, en: J. Amelang y M. Nash (eds.). Historia y género. Las mujeres en la Europa moderna y contemporánea, Valencia: Alfons el Margànim, pp.23-56.

SCOTT, Joan Wallach (2008). Género e historia. México: FCE, 2008.

SCOTT, Joan Wallach (2012). Las mujeres y los derechos del hombre: feminismo y sufragio en Francia, 1789-1944. Buenos Aires: Siglo XXI Editores.

SOLÓRZANO, José Ángel y ARIZAGA, Beatriz(Eds.) (2013), Ser mujer en la ciudad medieval europea, Logroño: IER.

THÉBAUD, Françoise; CORBIN, Alain (2014). Escribir la historia de las mujeres y del género. Oviedo: KRK

VINYOLES VIDAL, Teresa (2005), Història de les dones a la Catalunya medieval, Lleida: Eumo-Pagès.

Gora

Hizkuntzak

Euskera

Gora

Non emango den

Nafarroako Unibertsitate Publikoko Arrosadiko campusean. Zer ikasgelatan izango den jakiteko, begiratu Giza, Gizarte eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearen web-orrialdean.

Gora