Kodea: 303103 | Irakasgaia: KULTURA-ANIZTASUNA, OINARRIZKO ESKUBIDEAK BERDINTASUNA ETA HIRITARTASUNA | ||||
Kredituak: 6 | Mota: Oinarrizkoa | Ikasmaila: 1 | Iraupena: 1º S | ||
Saila: Soziologia eta Gizarte Lana | |||||
Irakasleak: | |||||
FERNANDEZ RASINES, PALOMA (Resp) [Tutoretzak ] | UZKUDUN ALDALUR, IZASKUN [Tutoretzak ] |
Modulua:
Gizarte Estrukturen eta Giza Portaeraren Oinarrizko ezagutza
Gaia:
Antropologia
Mendebaldeko gizarte postindustrialetan gero eta arruntagoa den identitate eta kultur zein gizarte esparruko aniztasunaren garaiotan, aniztasun horiek sortzen dituen arrazoien identifikaziora eta haien gaineko hausnarketa kritikora ikasleak, hurbildu nahi ditu irakasgaiak. Ezberdintasunaren eraikuntzara eta gure errealitate soziokulturalean daukan garrantzia eta balioetara hurbiltzea, irakasgaiaren helburuak dira.
Irakasgaia ¿Antropologia¿ izeneko materian kokatzen da eta bertan Oinarrizko Eskubideak, hiritartasuna eta berdintasunarekin lotutako kontzeptuak jorratzen dira, beti ere Gizarte eta Kultur Antropologiaren ikuspuntutik kultur aniztasunari sarrera teoriko-praktikoa emanez ondoko kontzeptu hauek garatuz: identitatea-alteritatea, etnizitate, generoa, hizkuntza, multikulturalismoa eta kulturartekotasuna.
Hitz gakoak: kultur aniztasuna, identitatea, alteritatea, etnizitate, generoa, hizkuntza, multikulturalismoa eta kulturartekotasuna.
Oinarrizko gaitasunak
1. OG - Ikasleek bigarren hezkuntza orokorreko oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo batean ezagutzak dituztela eta ulertzen dituztela frogatu izatea, eta nahiz eta testu-liburu aurreratuetan laguntza bilatu, beren ikasketa-alorreko abangoardiatik datozen ezagutzak dauzkatela adierazten duten zenbait alderdi kontrolatzeko mailan daudela frogatzea.
2. OG - Ikasleek beren ezagutzak beren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean aplikatzen jakitea, eta beren ikasketa arloaren barruan arrazoiak prestatzearen eta defendatzearen bidez, eta problemen ebazpenaren bidez demostratzen diren gaitasunak edukitzea.
3. OG - Ikasleek (normalean beren ikasketen arloko) datu aipagarriak bildu eta interpretatzeko gaitasuna izatea, arlo sozial, zientifiko edo etikoari buruzko gai aipagarrien gaineko gogoeta hartuko duten iritziak emateko.
4. OG - Ikasleak, baijende espezializatuari eta bai espezializatu gabeari, informazioa, ideiak, arazoak eta konponbideak jakinarazteko gauza izatea.
Gaitasun orokorrak
1. GO Gizarte bizitza antolatzeko ikuspegi soziologikoak duen garrantziaz ohartzeko gaitasuna.
3. GO Egoera, prozesu eta arazo sozialen deskribapen, ulermen, diagnostiko eta azalpenean jakintza eta kontzeptu soziologikoak erabiltzeko gaitasuna.
4. GO Arrazoibide kritikoa eta azalpen alternatiboen balioa zein den jakiteko gaitasuna pixkanaka garatzea.
5. GO Gizarte eta kultura aniztasunaren aitorpenari irekitako gizarte sentsibilitate baten eta hiritartasun kontzientzia baten garapena
Zeharkako gaitasunak
2. ZG - Hizkuntza gaitasuna frogatzea gaztelaniaz, edo, hala badagokio, euskaraz, Europako Kontseiluaren "Hizkuntzen Erreferentziako Europako Esparru Komuna: ikastea, irakastea, ebaluazioa" delakoaren araberako C1 mailaren parekoa.
4. GE Gizarte adierazleak eta gizarte neurketako tresnak egiteko, erabiltzeko eta interpretatzeko gaitasuna.
6. GE Ebidentzia enpirikoetan oinarritutako arrazoibide soziologikoko formulak ezagutzea.
8. GE Gizarte bizitzako hainbat esparrutan gizarte-arazoak eta beren ondorioak zehazteko gaitasuna.
10. GE Gizarte proiektuak kudeatzeko eta proiektu horien analisi kritikoa egiteko gaitasuna hartzea.
Ikasketaren emaitzak | Edukiak | Jarduera Hezigarriak | Ebaluazio tresnak |
Kulturaniztasun egoeratan Antropologiak erabiltzen dituen oinarrizko kontzeptuak ezagutu eta ulertu | 1,2,4,5,6,7 gaiak | 1.PJ, 2.PJ, 3.PJ, 4.PJ, 6.PJ | 1.ET, 2.ET, 3.ET, 4.ET |
Kulturaniztasuna kudeatze eredu nagusiak ezagutu eta ulertu | 8. gaia | 1.PJ, 2.PJ, 3.PJ, 4.PJ, 6.PJ | 1.ET, 2.ET, 3.ET, 4.ET |
Aniztasun soziokulturalari dagozkion legeri espainarra eta europearraren oinarriak ezagutu | 3. gaia | 1.PJ, 2.PJ, 3.PJ, 4.PJ, 6.PJ | 1.ET, 2.ET, 3.ET, 4.ET |
Edozein motatako entzunlegoari ezagutzak transmitizeko antolatzen jakin | 1-8 gaiakPraktikak | 2.PJ, 3.PJ | 3.ET |
Elkarbizikidetasuna sustatzeko eta gizabanakoen zein kolektiboen eskubideak errespetatzearren ezagupen antropologikoak ezarri. | 1-8 gaiak. Praktikak | 2.PJ, 3.PJ | 1.ET, 3.ET |
Edozein motako aniztasunarekin lotura duten egoera arazotsuak aurreikusi, identifikatu eta aztertu | 2,4,5,6 gaiak | 1.PJ, 2.PJ, 3.PJ, 4.PJ | 3.ET |
Testu zientifikoak zein edozein motatakoak aztertu eta laburtu, beti ere jarrera kritiko edukiz | 1-8 gaiak | 2.PJ, 3.PJ | 2.ET, 3.ET, |
5.1 Irakas metodologiak:
Kodea | Deskribapena |
1.IM | Azalpen magistrala osoko bilkuretan. |
2.IM | Elkarreragina talde handian. |
3.IM | Elkarreragina talde ertainean. |
4.IM | Elkarreragina talde txikian. |
5.IM | Banakako elkarreragina: ikasketa autonomorako egitekoak eta jarraibideak. |
5.2 Jarduera hezigarriak:
Kodea | Deskribapena | Orduak | Izaera presentziala | Izaera Ez presentziala |
1.PJ | Eskola teorikoak (funtsatzea, adibidez adieraztea, aplikazio kontrastatuak eta garapenak) | 30 | 100 | 0 |
2.PJ | Eskola praktikoak, edo, hala badagokio, kanpo praktikak (landa-praktikak). | 22.5 | 100 | 0 |
3.PJ | Lanak egitea, eta, hala badagokio, ahozko defentsa. | 40 | 10 | 90 |
4.PJ | Ikaslearen ikasketa autonomoa. | 50 | 0 | 100 |
5.PJ | Tutoretzak | 1.5 | 100 | 0 |
6.PJ | Ahozko edo idatzizko azterketak. | 6 | 100 | 0 |
Ikasketaren emaitzak | Ebaluazio Ekintzak (*) | Pisua (%) | Berreskurapen izaera (%) |
Kulturaniztasun egoeratan Antropologiak erabiltzen dituen oinarrizko kontzeptuak ezagutu eta ulertu | EE1 EE4 | 3 5 | 0 5 |
Kulturaniztasuna kudeatze eredu nagusiak ezagutu eta ulertu | EE1 EE4 | 3 5 | 0 5 |
Aniztasun soziokulturalari dagozkion legeri espainarra eta europearraren oinarriak ezagutu | EE2 | 5 | 0 |
Edozein motatako entzunlegoari ezagutzak transmitizeko antolatzen jakin | EE4 | 10 | 10 |
Elkarbizikidetasuna sustatzeko eta gizabanakoen zein kolektiboen eskubideak errespetatzearren ezagupen antropologikoak ezarri. | EE1 EE2 EE3 | 5 10 10 | 0 10 10 |
Edozein motako aniztasunarekin lotura duten egoera arazotsuak identifikatu eta aztertu | EE2 EE3 EE4 | 4 5 10 | 0 5 5 |
Testu zientifikoak zein edozein motatakoak aztertu eta laburtu, beti ere jarrera kritiko edukiz | EE2 EE3 EE4 | 5 10 10 | 5 5 10 |
GUZTIRA | 100 | 70 |
(*) 1.EE Klasera, edo, hala badagokio, ikastetxera joatea eta bertan parte hartzea; 2.EE Aipamen eta laburpenei buruzko lan teorikoak; 3.EE Lan praktikoak: behaketa, proposamena, eta, bidezkoa bada, ebaluazioa; 4.EE Ahozko edo idatzizko probak, partzialak edo osokoak.
1. Gaia: Gizarte eta Kultura Antropologiari sarrera
2. Gaia: Kultura
3. Gaia: Eskubideak, Hiritartasuna eta Berdintasuna
4. Gaia: Arraza eta Etnizitatea
5. Gaia: Generoa
6. Gaia: Hizkuntza
7. Gaia: Erlijioa
8. Gaia: Multikulturalismoak.
Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.
11.1. Oinarrizko bibliografia
AMEZAGA, J. (1998): Nola definitu euskal kultura? Kultura eta Kultur politikaz. En Jakin, nº105, 1998. pp.91-95. http://www.jakin.eus/show/4305c834da6d84e5acadfa2af920b4d8f7debacb
AYALA, F., CELA CONDE, C. J. (2001): Senderos de la evolución humana, Madrid: Alianza editorial.
BASTERRETXEA, I. (2009): Kultura kontzeptuaren inguruan. Bilbo: Deustoko unibertsitatea.
BAZTARRIKA, P. (2011). ¿La evolución de la promoción del euskera¿, En, La protección de las lenguas minoritarias en Europa. Vitoria-Gasteiz: Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco.
BAZTARRIKA, P. (2011). "The evolution of the basque revival Minority Language Protection in Europe: Into a New Decade. Brussels: Council of Europe.
CASTELLS, M. (2003): ¿El poder de la identidad¿. En El País, 18 de febrero de 2003.
http://elpais.com/diario/2003/02/18/opinion/1045522810_850215.html
CASTELLS, M. (2005): ¿La importancia de la identidad¿. En La Vanguardia, 5 de noviembre de 2005. http://hemeroteca.lavanguardia.com/preview/2005/11/05/pagina-29/42848329/pdf.html
DELGADO, M. (2002) "¿Quién puede ser 'inmigrante' en la ciudad?.En: VV.AA.: Exclusión social y diversidad cultural. Donostia, Gakoa, 9-24.
ESTEBAN, M. L. (2011): Critica del pensamiento amoroso. Barcelona: Ediciones Bellaterra.
ETXEBERRIA, X.(2004): Sociedades multiculturales. Bilbao. Ed. Mensajero.
FERNÁNDEZ DE LARINOA, K. (2008): Apunte petsonalak. Antropologia soziokulturalari buruzko idazkiak. Iruña: Nafarroako Unibertsitate Publikoa.
GIMÉNEZ ROMERO, C. (2000): "Evolución y vigencia del pluralismo cultural: del multiculturalismo a la interculturalidad", en Marla Casáus y Carlos Giménez (eds.): Guatemala hoy: reflexiones y perspectivas interdisciplinares. México: UAM.
IRUJO, X.; URRUTIA I. (2008): "Basque in the Foral Community of Navarre (CFN)", in G. Totoricagüena and I. Urrutia: The legal status of the basque language today: one language, three administrations, seven different geographies and a diaspora Donostia / San Sebastian: Eusko Ikaskuntza - Sociedad de Estudios Vascos - Society for Basque Studies, 197-220.
JULIANO, D. (2006): "La escuela y las niñas que han venido de lejos", ponencia 1er Congrés Internacional d'Educació a la Mediterrània. Palma de Mallorca.
KERBO, H. (2003): "La estratificación social en las sociedades humanas: la historia de la desigualdad", en Estratificación social y desigualdad. El conflicto de clases en perspectiva histórica, comparada y global, Madrid, McGraw-Hill, pags. 47-76.
KOTTAK, C. (2011). Antropología cultural. México DF: McGraw-Hill. https://biblioteca.unavarra.es/abnetopac/abnetcl.cgi?TITN=413375
KOTTAK, C. (2014). Cultural Anthropology: Appreciating Cultural Diversity. New York: McGraw-Hill. (15th Edition).
MAALOUF, A. (1998) 1999: "Domesticar a la pantera", Identidades asesinas. Madrid: Alianza, 127-168.
MILLER, B. (2011): Antropología social, Madrid:Pearson/Uned
MORENO FELIU, P. (2014): De lo lejano a lo próximo: encrucijadas antropológicas, Madrid: Editorial universitaria Ramón Areces. https://extranet.unavarra.es/abnetopac/abnetcl.cgi/O7041/ID5d706484/,DanaInfo=biblioteca.unavarra.es,SSL+NT2
STAVENHAGEN, Rodolfo (2006): ¿La presión desde abajo:derechos humanos y multiculturalismo¿, en Gutierrez, D. (coord.): ¿Multiculturalismo: perspectivas y desafíos¿ México D.F : Siglo Veintiuno : Universidad Nacional Autónoma de México : El Colegio de México. https://extranet.unavarra.es/abnetopac/abnetcl.cgi/O7041/ID5d706484/,DanaInfo=biblioteca.unavarra.es,SSL+NT2
SEN, A. (2007): Identidad y violencia. Madrid: Katz editores.
SUÁREZ-NAVAZ, L.; AÍDA HERNÁNDEZ, R. (eds.). (2008): Descolonizando el feminismo. Teorías y prácticas desde los márgenes. Madrid:Ediciones Cátedra.
SUBIRATS, M.; TOMÉ, A. (2007): Balones fuera, Reconstruir los espacios desde la coeducación. Barcelona: Ediciones Octaedro.
11.2. Sakontze bibliografia
ÁLVAREZ, I. (2002): "La construcción del inintegrable cultural", en Javier de Lucas y Francisco Torres (eds.): Inmigrantes: ¿cómo los tenemos? Madrid: Talasa.
APPADURAI, A. (2007): El rechazo de las minorías. Ensayo sobre la geografía de la furia. Barcelona: Tusquets.
ARSUAGA, J.L. (2009): "Lágrima por un niño neandertal" y "La puerta del campo" en El naturalista en su sillón, Madrid: Temas de hoy, pp.25-33 y 39-44.
AYALA, F., CELA CONDE, C. J (2001): Senderos de la evolución humana, Madrid: Alianza editorial. https://extranet.unavarra.es/abnetopac/abnetcl.cgi/O7041/ID5d706484/,DanaInfo=biblioteca.unavarra.es,SSL+NT10
BAUMANN, G. (2001): El enigma multicultural. Barcelona: Paidós.
BESSIS, S. (2001): Occidente y los otros Historia de una supremacía. Madrid: Alianza. Editorial.
BURUMA, I. (2006): Asesinato en Amsterdam, Barcelona: Debate.
CASTELLS, M. (2003): ¿La era de la información¿. Volumen II. El poder de la identidad. Alianza Editorial. Madrid. pp 34-40.
COBO, R. (1995): Género. ¿Diez palabras clave sobre mujer¿. Estella: Ed.Verbo Divino.
COELHO, E. (2006): Enseñar y aprender en escuelas multiculturales. Una aproximación integrada. Barcelona: Horsori Editorial, 309.
CORM, G., (2004): La fractura imaginaria. Las falsas raíces del enfrentamiento entre Oriente y Occidente, Barcelona, Tusquets.
DE LUCAS, J., (2003): Globalización e identidades. Claves políticas y jurídicas, Barcelona, Icaria.
DEL VALLE, Teresa (coord.) (2000) Perspectivas feministas desde la antropología social. Madrid, Ariel.
Icaria.http://portales.te.gob.mx/genero/sites/default/files/Género%20Rosa%20Cobo_0.pdf
DILLER, J.V. (2007). Cultural Diversity: A Primer for the Human Services, 4th Edition, Belmont, CA: Brooks/Cole.
GARCÍA CANCLINI, N. (2004): Diferentes, desiguales y desconectados: Mapas de la interculturalidad. Barcelona: Editorial Gedisa.
GOROSTITZU MUJIKA, A. (2012): Aldamenekoa. Donostia: Elkar.
GUILLAUMIN, C. (1993 [1981]) "Ya lo sé pero... o los avatares de la noción de raza". Archipiélago, nº 12, 52-60.
IMAZ, E. (ed.) (2008) La materialidad de la identidad. Donostia-San Sebastián, Ariadna Editorial.
JOCILES, M. I. y FRANZÉ, A. (coord.) (2008) ¿Es la escuela el problema? perspectivas socio-antropológicas de etnografía y educación. Madrid, Trotta.
JULIANO, D. (2001): La prostitución: el espejo oscuro. Barcelona, Icaria.
KERBO, H. (2003): "La estratificación social en las sociedades humanas: la historia de la desigualdad", en Estratificación social y desigualdad. El conflicto de clases en perspectiva histórica, comparada y global, Madrid, McGraw-Hill, pags. 47-76.
KOCKE, U. et al (eds.) (2012). A Companion to the Anthropology of Europe. London: Wiley-Blackwell.
KOTTAK, C. P., & KOZAITIS, K. A. (2012). On being different: Diversity and multiculturalism in the North American mainstream. McGraw-Hill Humanities Social. https://biblioteca.unavarra.es/abnetopac/abnetcl.cgi?TITN=413373.
KYMLICKA, W. (1996): Ciudadanía multicultural. Una teoría liberal de los derechos de las minorías. Barcelona: Paidós.
LARRAÑAGA, M.; JUBETO Y. (ed.). (2011): La cooperación y el desarrollo humano local. RHU. Bilbao: Hegoa.
LABURTHE-TOLRA, P.; WARNIER, J.P. (1998): Etnología y Antropología. Madrid, Akal.
LOMBARD, J. (1997): Introducción a la etnología. Madrid, Alianza.
MAALOUF, A. (1999), Identidades asesinas. Madrid, Alianza.
MAQUIEIRA, V. (ed.) (2010) Mujeres, globalización y derechos humanos. Madrid, Cátedra.
MORENO FELIU, P. (2010): Encrucijadas antropológicas, Madrid, Editorial universitaria Ramón Areces.
PERALES DÍAZ, J. A. (2004): Fronteras y contrabando en el Pirineo occidental. Pamplona: Gobierno de Navarra.
ROCA MARTÍNEZ, B. (Coord.). (2008): Antropología y anarquismo. Relaciones e influencias mutuas entre la antropología social y el pensamiento libertario. Madrid: La Malatesta.
SARTORI, G. (2001). La sociedad multiétnica. Madrid, Taurus.
ORE, T.E. (2009). The Social Construction of Difference and Inequality: Race, Class, Gender, and Sexuality, 5th Edition, New York: McGraw ¿Hill. https://biblioteca.unavarra.es/abnetopac/abnetcl.cgi?TITN=409183
STOLCKE, V. (1992) "¿Es el sexo para el género como la raza para la etnicidad? Mientras Tanto, nº 48.
SUÁREZ-NAVAZ, L. MACIÀ, R. y MORENO, Á. (eds). (2007): Las luchas de los sin papeles y la extensión de la ciudadanía. Perspectivas críticas desde Europa y Estados Unidos. Madrid: Traficantes de sueños.
TAYLOR, Ch. (2009): El multiculturalismo y ¿la política del reconocimiento¿. México: Fondo de cultura económica.
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Arrosadia Campusa. Ikasgela zehatza(k) jakiteko, Giza eta Gizarte Zientzietako Fakultatearen web orria kontsultatu.