Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa
Nafarroako Unibertsitate Publikoa
| Kodea: 306207 | Irakasgaia: GIZARTE ZIENTZIEN DIDAKTIKA LEHEN HEZKUNTZAN | ||||
| Kredituak: 6 | Mota: Nahitaezkoa | Ikasmaila: 2 | Iraupena: 1º S | ||
| Saila: Giza eta Hezkuntza Zientziak | |||||
| Irakasleak: | |||||
| MENDIOROZ LACAMBRA, ANA MARIA (Resp) [Tutoretzak ] | BENITO AGUADO, MARIA TERESA [Tutoretzak ] | ||||
Modulua/Gaia
Didaktiko eta disziplinazkoa / Natura eta gizarte ingurunearen ezagutza eta bere didaktika
Deskripzioa/Edukiak
Irakasgai honen gaitegia hiru eduki-multzoetan eraturik badago ere, edukiak elkarren artean erlazionaturik daude. Lehendabiziko eduki multzoa, nolabait esateko, irakasgaiaren sarrera moduan har dezakegu. Honetan gai bat dago. Bigarren eta hirugarren eduki-multzoak irakasgairen muinak dira. Bigarren gairen lanketa dela bide, geografiaren ezagutza eta geografiaren didaktikaren oinarriak aztertuko ditugu.(Gaiak: 2,3,4). Hirugarren eduki-multzoan historia zientziaren ezagupenak eta horiei buruzko hastapen didaktikoak aztertu eta landuko ditugu. (Gaiak: 5,6,7)
Gaitasun orokorrak
2.1. Oinarrizko gaitasunak
1. OG - Ikasleek bigarren hezkuntza orokorreko oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo batean ezagutzak dituztela eta ulertzen dituztela frogatu izatea, eta nahiz eta testu-liburu aurreratuetan laguntza bilatu, beren ikasketa-alorreko abangoardiatik datozen ezagutzak dauzkatela adierazten duten zenbait alderdi kontrolatzeko mailan daudela frogatzea.
2. OG ¿ Ikasleek beren ezagutzak beren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean aplikatzen jakitea, etaberen ikasketa arloaren barruan arrazoiak prestatzearen eta defendatzearen bidez, eta problemen ebazpenaren bidez demostratzen diren gaitasunak edukitzea.
3. OG ¿ Ikasleek (normalean beren ikasketen arloko) datu aipagarriak bildu eta interpretatzeko gaitasuna izatea,arlo sozial, zientifiko edo etikoari buruzko gai aipagarrien gaineko gogoeta hartuko duten iritziak emateko.
4. OG ¿ Ikasleak, bai jende espezializatuari eta bai espezializatu gabeari, informazioa, ideiak, arazoak eta konponbideak jakinarazteko gauza izatea.
5. OG ¿ Ikasleek geroko ikasketak autonomia maila handiarekin hasteko beharrezkoak diren ikasketarako abileziak garatu izatea.
2.2. Gaitasun orokorrak
1. GO ¿ Lehen Hezkuntzako curriculum¿arloak, beren diziplinen arteko harremanak eta ebaluazio irizpideak ezagutzea, baita dagozkien irakaskuntza eta ikasketa prozeduren inguruko ezagutza didaktikoen multzoa ere.
2. GO ¿ Irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak diseinatzea,planifikatzea eta ebaluatzea, banaka zein beste irakasle batzuekin eta ikastetxeko profesionalekin lankidetzan.
3. GO - Eraginkortasunez aztertzea hizkuntzen ikasketa-egoerak testuinguru kulturaniztun eta eleaniztunetan. Eskola curriculumeko zientzia eta kultura eremuetako testuen irakurketa eta iruzkin kritikoa sustatzea.
6. GO - Lehen hezkuntzako ikastetxeen antolaketa eta bere funtzionamenduaren barruan sartzen diren jarduera desberdinak ezagutzea. Ikasleekin eta beren familiekin tutoretza lanak eta orientazio lanak egitea, ikasleek dituzten hezkuntza-behar bereziak kontuan hartuz. Irakaslana hobetu eta bizi osoan zehar gertatzen diren aldaketa zientifiko, pedagogiko eta sozialetara egokitu behar dela onartzea.
7. GO - Hezkuntza komunitateko eta inguruneko hainbat sektorerekin lankidetzan jardutea. Irakaskuntzaren eginkizun hezitzailea norbereganatzea, eta hiritartasun aktibo baterako heziketa demokratikoa sustatzea.
8. GO ¿ Harreman kritikoa eta autonomoa edukitzea, jakintzei, balioei eta gizarte erakunde publikoei eta pribatuei buruz.
9. GO ¿ Etorkizun jasangarria izateko norbanakoen eta gizartearen erantzukizuna balioestea.
10. GO ¿ Ikasgelako praktikei buruz gogoeta egitea, irakaskuntza berritu eta hobetzeko. Azturak eta trebetasunak eskuratzea ikasketa autonomo eta kooperatiboa ikasleen artean sustatzeko.
11. GO ¿ Informazioaren eta Komunikazioaren teknologiak ezagutzea eta ikasgelan aplikatzea. Ikasketetan, herritar prestakuntzan eta kultura aberastasunean laguntzen duen ikus¿entzunezko informazioa aukeratzea.
12. GO ¿ Gaurko gizartean hezkuntzaren funtzioa, aukerak eta mugak zeintzuk diren ulertzea, eta haur hezkuntzako ikastetxeak eta beren profesionalak ukitzen dituzten oinarrizko gaitasunak zeintzuk diren ulertzea. Ikastetxeetan aplikagarriak diren kalitatea hobetzeko ereduak ezagutzea.
2.3. Zeharkako gaitasuna
2. ZG ¿ Hizkuntza gaitasuna frogatzea gaztelaniaz, edo, hala badagokio, euskaraz, Europako Kontseiluaren "Hizkuntzen Erreferentziako Europako Esparru Komuna:ikastea, irakastea, ebaluazioa" delakoaren araberako C1 mailaren parekoa.
Berariazko gaitasunak
1. GE ¿ Lehen Hezkuntzaren helburuak, curriculum edukiak, arloen esanahia eta antolaketa, metodologia eta ebaluazio¿irizpideak ezagutzea.
2. GE ¿ Irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak diseinatzea, planifikatzea eta ebaluatzea, kontuan hartuz diziplina arteko eta diziplinako irizpideak, baita beste hainbat irizpide profesional ere.
3. GE ¿ Zientzia eta kultura eremuetako testuen irakurketa eta iruzkin kritikoa sustatzea. Ahoz eta idatziz azalpenak zuzen ematea, eta hizkuntzak dibertsitatearen testuinguruetan ikasteko teknikak menderatzea.
4. GE - Ikasteko espazioak dibertsitatearen, kulturaniztasunaren eta testuinguruetan eta testuinguru eleanitzetan diseinatzea eta erregulatzea. Ikasle bakoitzaren hezkuntza beharrak, genero berdintasuna, ekitatea, begirunea eta giza eskubideak aintzat hartzea.
6. GE - Lehen hezkuntzako ikastetxeen antolaketa ezagutzea, baita bere funtzionamendua ere, hezkuntza komunitatearen eta gizarte inguruaren sektore batzuen laguntzarekin.
7. GE - Lankidetza, motibazioa eta ikasteko grina sustatzea, eta ikastetxeko proiektuetan aktiboki parte hartzea.
8. GE ¿ Harreman kritikoa eta autonomoa edukitzea, hezkuntzan inplikatutako jakintzei, balioei eta erakundeei buruz.
9. GE ¿ Azturak eta trebetasunak eskuratzea ikasketa autonomo eta kooperatiborako, ikasleek aktiboki parte har dezaten beren garapen sozial eta pertsonalean.
10.GE¿ Ikasgelako praktikei buruz gogoeta egitea, irakaskuntza berritu eta hobetzeko, eta oinarrizko psikologia prozesuen funtzionamenduan, eredu pedagogikoetan eta aldiaren diziplina irizpideetan ezartzea.
11.GE ¿ Informazioaren eta komunikazioaren teknologiek hezkuntzan duten inplikazioa ezagutzea.
12.GE ¿ Era aktiboan antolatzea Lehen Hezkuntzakoak diren edukien irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak, gaitasunak garatzeko ikuspegi batetik. Kalitatea hobetzeko ereduak ezagutzea.
14. GE - Aldaketa politiko, sozial eta pedagogikoen testuinguruan ezartzea irakaskuntza-ekintza, hezkuntza demokratikoa eta etorkizun iraunkorraren aldeko hiritar aktiboen garapena sustatzea.
Ikasketaren emaitzak
Ikasleak irakasgaian hartu behar dituen gaitasunak zehaztea da Ikasketaren emaitza. Hiru maila ezartzen dira:
-Ezin hobea: gaitasunen %100 hartzea, eta maisutasuna gaitasunen % 75eta gutxienez ere.
-Erdi mailakoa: irakasgaiaren bidez lortu nahi diren gaitasun gehienak hartzea, eta maisutasuna tituluaren gaitasun espezifikoei dogozkien gaietan.
-Eskasa: tituluaren gaitasun espezifikoei dagozkien gaiak behar adina ez hartzea.
Ikasle batek GAI kalifikazioa lortzen du ikaskuntza maila ezin hobea edo erdi mailakoa baldin bada.
| Ikasketaren emaitzak | Edukiak | Prestakuntza jarduera | Ebaluazio tresna |
| RA 1. Gizarte Zientzien didaktikaren ezagutza eremua osatzen duten esparruak, hauen inguruko ikerketak eta hauek Lehen Hezkuntzako irakasleen formakuntzan duten xedea ezagutzea. | 1.Gaia | AF1, AF2, AF4, AF5 | Paper-zorroa |
| RA 2. Gizarte Zientzien oinarrizko printzipioak ulertzea. | 2.Gaia | AF1, AF2, AF3, AF5 | Paper-zorroa Proiektua. Ezagutza eredua. |
| RA 3. Lehen Hezkuntzako Gizarte Zientzien eskola-curriculuma ezagutzea eta honen gaitasun hezigarria baloratzea.. | 3.Gaia | AF1, AF2, AF5, | Paper-zorroa |
| RA 4. Lehen Hezkuntzan Gizarte Zientzien ikaskuntzarako dauden arazoak eta hauek gainditzeko proposamenak ezagutu | 4.Gaia | AF1, AF3, AF5, | Proiektua. Ezagutza eredua. |
| RA 5. Inguru sozialari buruzko ezagutza eskuratzeko metodologia aktiboak erabiltzea; adibidez, Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza. | 5.Gaia | AF1, AF3, AF4, AF5, AF6 | Proiektua. Ezagutza eredua. Ebaluazio froga |
| RA 6. Denbora historikoari eta Lehen Hezkuntzan egiten den honen transposizio didaktikoari buruzko edukiak integratzea. | 6.Gaia | AF1, AF3, AF4, AF6 | Proiektua. Ezagutza eredua Ebaluazio froga |
| RA 7. Pentsamendu eta azalpen historikoari buruzko oinarrizko eduki zientifikoak zein hauetaz Lehen Hezkuntzan egiten den transposizio didaktikoari buruzkoak integratzea. | 7.Gaia | AF1, AF3, AF4, AF5, AF6 | Proiektua. Ezagutza eredua. Ebaluazio froga |
| RA 8. Metodo historikoaren faseak ezagutu eta ikasgelan aplikatu, iturriak erabiliz. | 8.Gaia | AF1, AF3, AF4, AF5, AF6 | Proiektua. Ezagutza eredua. Ebaluazio froga |
| RA 9. Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntzan, Metodo Historikoan eta iturrietan funtsatzen den Lehen Hezkuntzarako proposamen bat diseinatzea; kalitatezko lan akademiko baten jarraibideak bete eta demokrazia zein pentsamendu kritikoa sustatu eta gaitasun historikoak garatzearren, orientabide hezigarri eta kulturala duena. | 9.Gaia | AF1, AF3, AF4, AF5 | Proiektua. Ezagutza eredua. |
| RA 10. Lehen Hezkuntzan paisaia lantzeko proposamen didaktikoak egin. | 10.Gaia | AF1, AF2, AF4, AF5 | Proiektua. Ezagutza eredua. |
Metodologia
5.1. Irakas metodologiak
|
5.2 Jarduera hezigarriak
|
Ebaluazioa
| Ikaskuntzaren emaitza |
Ebaluazio jarduera |
Pisua (%) | Errekupera daitekeen edo ez |
Eskatzen den nota minimoa |
|---|---|---|---|---|
| Ikasketaren emaitza | Ebaluazio sistema * | % | Berreskuragarria |
| RA1, RA2, RA3, RA10 | SE2\Banakako lana Paper-zorroa | 20% Lanak epean entregatuko dira eta bataz bestekoa egin ahal izateko gutxienekoa %10 izango da. | Bai. Irakasleak emandako jarraibideen arabera lana zuzenduta entregatuz. |
| RA2, RA4, RA5, RA6, RA7, RA8, RA9 | SE3\Talde lana. Ezagutza eredua. | 40% Entregatzeko direnak epean entregatuko dira eta bataz bestekoa egin ahal izateko gutxienekoa %20 izango da. | Bai. Irakasleak emandako jarraibideen arabera lana zuzenduta entregatuz. |
| RA5, RA6, RA7, RA8 | SE4\Ebaluazio froga | 40% Bataz bestekoa egin ahal izateko gutxieneko nota %20 izango da. | Bai. Froga idatzi batekin berreskuratuko da |
*Irakasgaia gainditzeko bai geografiaren didaktika baita historiaren didaktikaren atal teoriko zein praktikoak ere gainditu beharko dira. Batez besteko kalifikazioa kakulatzeko gutxienezko kalifikazioak, atalez atal, _4_ izan beharko du
Gai-zerrenda
1 gaia. Gizarte Zientzien Didaktikaren ezagutza eremuaren eraketa.
2 gaia. Gizarte Zientzien Didaktika. Kontzeptuzko hurbilketa.
3. gaia. Gizarte Zientzietako curriculuma Lehen Hezkuntzan. Geografia eta Historiaren ezaugarri eta hezkuntza-helburuak.
4. gaia. Gizarte Zientziak eta hauen ikaskuntza esanguratsua errealitatetik abiatuta. Mugak eta ekarpen berriak.
Tema 5. Estrategia eta metodo didaktikoak: Gizarte ingurunearen irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak hobetzeko heziketa teknikak.
6. gaia. Ezagutza historikoa eta honen lanketa didaktikoa. Denbora historikoa.
7. gaia. Pentsamendu eta azalpen historikoaren eraketa.
8. gaia. Historiaren metodo hipotetiko-deduktiboa. Iturri historiko eta artistikoak.
9. gaia. Giza eta kultura inguruaren topikoetara egokitutako ezagutza eredu baten eraketa. Jarraibideak, eraketa eta aurkezpena.
10. gaia. Espazio geografikoa eta honen lanketa didaktikoa. Oinarri metodologikoak. Espazio-kokapena eta orientazioa. Inguru fisiko eta giza ingurunea. Paisaia kulturala.
Bibliografia
Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.
AAVV (1993): Didáctica de Ciencias Sociales en la Educación Primaria. Ed. Algaida, Sevilla.
BENEJAM,P. eta PAGES,J. (1997): Enseñar y aprender Ciencias Sociales, Geografía e Historia en la Educación Secundaria. Horsori. Bartzelona.
BALE, J. (1989): Didáctica de la Geografía en la escuela primaria. Ed. Morata y MEC. Madril.
BARINAGARREMENTERIA,M.D.;GARIZURIETA,M.;SOLA,C.(2006): Geografia eta ingurumena Hiztegia. Erein. Donosita
CANALS, R./PAGÈS, J. 2011. « El conocimiento social y su contribución a la enseñanza y el aprendizaje de las competencias básicas¿. Aula de Innovación Educativa nº 198, 35-40
CHALMERS,A. (1989): ¿Qué es esa cosa llamada ciencia?. Madrid. Siglo XXI
DELGADO,J.J. DE LAZARO, M.L. MARRON, M.J. Coord., (2011) Aportaciones de la Geografía a lo largo de la vida. Congreso Ibérico de Didáctica de la Geografía. Malaga
DOMÍNGUEZ, C. (Coord) (2004): Didáctica de las Ciencias Sociales. Pearson, Madril.
GONZÁLEZ GARCIA, F. (2008): El Mapa Conceptual y el Diagrama V. Recursos para la Enseñanza Superior en el siglo XXI. Narcea. Madril
GUIBERT, E. (1994): Tiempo y Tiempo Histórico. Un saber que se aprende, un saber que se enseña.Nafarroako Gobernua. Hezkuntza eta kultura Saila
GRAVES, N. (1989): Nuevo método para la enseñanza de la Geografía. Ed. Teide, Bartzelona.
HERTIG,PH. (2009) Les sciences humaines et sociales à l'école: un enjeu majeur pour l'inteligibilité du monde. Prismes, 11, 5-9
LAVAL,C.H. (2004). La escuela no es una empresa. El ataque neoliberal a la escuela pública. Paidos, Barcelona
LOPEZ ATXURRA, R. (1987): Historia, Zientzia Sozialak eta Hezkuntza. EHU, Bilbao
LLOPIS,C. y CARRAL, C. (2002): Las Ciencias Sociales en el aula. Narcea, Madrid
MORAGA,J.,2011, ¿aprendizaje invisible: hacia una nueva didáctica de la Geografía¿ en
SOUTO GONZALEZ,X.M. (1998): Didáctica de la Geografía. Serval, Bartzelona.
PAGÈS, J. (2011). La didáctica de las Ciencias Sociales y sus retos. VALLÈS, J./ALVAREZ, D./RICKENNMANN, R. (ed.). L¿activitat docent. Intervenció, innovació, investigació. Girona, Documenta Universitaria, 45-62
PAGÈS, J./SANTISTEBAN, A. (2008): ¿Cambios y continuidades: aprender la temporalidad histórica¿. In JARA, M.A. (coord.): Enseñanza de la Historia. Debates y Propuestas. EDUCO Editorial de la Universidad Nacional del Comahue (Argentina), 91-127
SANTISTEBAN, A./PAGÈS, J. (coord..) (2011). Didáctica del Conocimiento del Medio social y cultural en la educación primaria. Madrid, Síntesis
THEMINES,J.F. (2011). Savoir et enseigner le territoire. Toulouse: Presses Universitaires du Mirail
TREPAT,C. eta COMES,P.(1998): El tiempo y el espacio en la didáctica de Ciencias Sociales. Grao, Bartzelona.
TRIBO, G. (2009): Enseñar a pensar históricamente
VERGNALLE MAINAR, c. (2011): La géographie dans l'enseignament. Une diszipline en dialogue. Rennes: Presses universitaires
Non emango den
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Arrosadiko campusean. Zer ikasgelatan izango den jakiteko, begiratu Giza, Gizarte eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearen web-orrialdean.