Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa
Nafarroako Unibertsitate Publikoa
| Kodea: 301503 | Irakasgaia: MATEMATIKAREN DIDAKTIKA | ||||
| Kredituak: 6 | Mota: Nahitaezkoa | Ikasmaila: 3 | Iraupena: 1º S | ||
| Saila: Estatistika, Informatika eta Matematika | |||||
| Irakasleak: | |||||
| IRIBAS PARDO, HARITZ [Tutoretzak ] | ABAURREA LARRAYOZ, JAIONE (Resp) [Tutoretzak ] | ||||
Deskripzioa/Edukiak
1. Ezagutza matematikoaren psikogenesia: Logika eta aritmetika Haur Hezkuntzan, eta jakintza horiek haurraren garapenaren etapekin duten erlazioa.
2. Egoera didaktiko errepikagarriak praktikan jartzeko elementuak: Haur Hezkuntzako berariazko jakintza logikoaren eta aritmetikoaren eredu diren egoerak.
3. Ingurune materialak jarduera matematikoa nola baldintzatzen duen.
Gaitasun orokorrak
2.1. Oinarrizkoak
1OG Ikasleek bigarren hezkuntza orokorreko oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo batean ezagutzak dituztela eta ulertzen dituztela frogatu izatea, eta nahiz eta testu-liburu aurreratuetan laguntza bilatu, beren ikasketa-alorreko abangoardiatik datozen ezagutzak dauzkatela adierazten duten zenbait alderdi kontrolatzeko mailan daudela frogatzea.
2OG Ikasleek beren ezagutzak beren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean aplikatzen jakitea, eta beren ikasketa arloaren barruan arrazoiak prestatzearen eta defendatzearen bidez, eta problemen ebazpenaren bidez demostratzen diren gaitasunak edukitzea.
5OG Ikasleek geroko ikasketak autonomia maila handiarekin hasteko beharrezkoak diren ikasketarako abileziak garatu izatea.
2.2. Orokorrak
1GO Haur Hezkuntzako helburuak, curriculum edukiak eta ebaluazio-irizpidea ezagutzea.
2GO Lehen haurtzaroan ikaskuntzak sustatzea eta ahalbidetzea, alderdi kognitibo, emozional, psikomotor eta nahimenezkoen ikuspegi globalizatzaile eta integratzaile batetik.
3GO Diseinatzea eta erregulatzea ikasteko espazioak dibertsitatearen testuinguruetan, arretaz hartuz ikasle bakoitzaren hezkuntza beharrak, genero berdintasuna, ekitatea eta giza eskubideentzako errespetua.
5GO Taldean hausnartzea arauak onartzeari buruz eta besteenganako errespetuari buruz. Sustatzea ikasle bakoitzaren autonomia eta singulartasuna, lehen haurtzaroan emozioak, sentimenduak eta balioak hezteko faktoreak diren aldetik.
7GO Informazio eta komunikazioaren teknologiek hezkuntzan duten inplikazioa, eta bereziki telebistak lehen haurtzaroan duena.
11GO Ikasgelako praktikei buruz gogoeta egitea, irakaskuntza berritu eta hobetzeko. Azturak eta trebetasunak eskuratzea ikasketa autonomo eta kooperatiborako, eta ikasleen artean sustatzea.
2.3. Zeharkakoak
2ZG Hizkuntza gaitasuna frogatzea gaztelaniaz, edo, hala badagokio, euskaraz, Europako Kontseiluaren "Hizkuntzen Erreferentziako Europako Esparru Komuna: ikastea, irakastea, ebaluazioa" delakoaren araberako C1 mailaren parekoa.
Berariazko gaitasunak
1BG Haur Hezkuntzaren helburuak, curriculum-edukiak, antolaketa, metodologia eta ebaluazio-irizpideak ezagutzea.
2BG Lehen haurtzaroko ikasketak dimentsio kognitibo, emozional, psikomotore eta bolitiboak batzen dituen ikuspegi globalizatzaile eta integratzaile batetik sustatzea.
4BG Ikaskuntzako eta eskola bizikidetzako testuinguruei buruz gogoeta egitea. Behaketa sistematikoa egiten jakitea, ongi egindako lana baliozkotzea, arauak onartzea eta besteak errespetatzea.
5BG Ikasgelako praktikei buruz gogoeta egitea, berrikuntza sustatzeko. Azturak eta trebetasunak eskuratzea ikasketa autonomo eta kooperatiboa ikasleen artean sustatzeko, eta kalitatea kudeatzeko ereduak ezagutzea.
7BG Informazioaren eta komunikazioaren teknologiek hezkuntzan duten inplikazioa ezagutzea.
11BG Harreman kritikoa eta autonomoa edukitzea, hezkuntzan inplikatutako jakintzei, balioei eta erakundeei buruz.
12BG Era aktiboan antolatzea Lehen Hezkuntzakoak diren edukien irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak, gaitasunak garatzeko ikuspegi batetik.
Ikasketaren emaitzak
Ikasleak irakasgaian hartu behar dituen gaitasunak zehaztea da Ikasketaren emaitza. Hiru maila ezartzen dira:
- Ezin hobea: gaitasunen % 100 hartzea, eta maisutasuna gaitasunen % 75etan gutxienez ere.
- Erdi mailakoa: irakasgaiaren bidez lortu nahi diren gaitasun gehienak hartzea, eta maisutasuna tituluaren gaitasun espezifikoei dagozkien gaietan.
- Eskasa: tituluaren gaitasun espezifikoei dagozkien gaiak behar adina ez hartzea.
Ikasle batek GAI kalifikazioa lortzen du ikaskuntza maila ezin hobea edo erdi mailakoa baldin bada.
Ikaskuntzaren emaitzak prozesu hauetan zehazten dira:
- Haur Hezkuntzan erabiltzen diren materialetan agertzen diren nozio matematikoak identifikatzea.
- Haur Hezkuntzan, matematikako ikaskuntza-irakaskuntzetan egoera didaktikoen aplikazioa.
- Ikasgelan, eskola jarduerak haurraren garapen kognitiboaren arabera moldatzea.
Metodologia
Irakaskuntza-metodologiak
| Kodea | Deskribapena |
| 1IM | Azalpen magistrala osoko bilkuran |
| 2IM | Interakzioa talde handian |
| 3IM | Interakzioa talde ertainean |
| 5IM | Banakako interakzioa: ikasketa autonomorako zereginak eta jarraibideak |
Jarduera formatiboak
| Kodea | Deskribapena | Orduak | Aurrez aurre |
| 1JF | Klase teorikoak (oinarriak, adibideak, aplikazio egiaztatuak eta garapenak) | 45 | 100 |
| 2JF | Klase praktikoak, eta dagokionean, kanpo-praktikak | 15 | 100 |
| 3JF | Lanen egitea, eta dagokionean, ahozko defentsak | 30 | 10 |
| 4JF | Ikaslearen ikaskuntza autonomoa | 50 | 0 |
| 5JF | Tutoriak | 5 | 100 |
| 6JF | Ahozko eta idatzizko azterketak | 5 | 100 |
Ebaluazioa
| Ikasketaren emaitzak | Ebaluazio sistema | Portzentua (%) | Berreskuratze aukera (%)* | Eskatzen den nota minimoa |
| RA1-RA2 | ES2: Aipamen eta sintesi lan teoriko-praktikoak | 20 | 20 | |
| RA1-RA2 | ES3: Lan praktikoak: obserbazioa, proposamena eta dagokionean, ebaluazioa | 20 | 20 | |
| RA2 | ES4 Ahozko edo idatzizko frogak, partzialak edo orokorrak | 60 | 60 | GAI (5) |
| GUZTIRA | 100 | 100 | ||
ES2: HHn matematika irakasteko jardueren diseinua.
ES3: Lan praktikoak ikasgelan proposatu eta ebatziak izango dira edo lan autonomoari elkartutako zeregin eta lan gisa planteatuko dira. Banaka zein taldeka egin beharreko lan praktikoak izan daitezke eta data zehatz batean entregatu beharko dira.
ES4: Bi proba egingo dira: partziala (%20a) eta azkena (%40a). Bietan GAI kalifikazioa lortu beharko da. Baldin proba partzialean 5 edo gehiago lortuko balitz, ohiko deialdiko proban ez litzateke egin beharko proba partzialari dagokion zatia. Baldin proba partzialean 5 baino gutxiagoko nota lortuko balitz, azken proba gaitegi osoarena izango litzateke.
ES4 emaitzan GAI kalifikazioa lortzen EZ bada, lortu ahalko den azken nota maximoa 4,5 da. Horrela, aktan esleituko den nota bi hauetatik baxuena izango da: 4,5 eta ebaluazio-tresna guztien bataz bestekotik ateratakoa.
* Berreskuratzeak egiteko erabiliko diren tresnak:
a) ES2 (jardueren diseinua). Lan hauen nota globalean GAI kalifikazioa lortzen ez bada, ES4 proban, bakarka, galdera praktiko bati erantzun beharko zaio ES2 berreskuratu ahal izateko.
b) ES3 (praktikak). Lan hauen nota globalean GAI kalifikazioa lortzen ez bada, gainditu ez diren praktikak berreskuratzeko, hauen antzekoak izango diren beste praktikak bakarka egin eta data zehatz batean entregatu beharko dira.
c) ES4 (ahozko edo idatzizko probak). Ez-ohiko ebaluazioan, ohiko ebaluazio aldian egindako probaren antzeko formatua mantentzen duen beste proba bat egingo da, ikasle guztientzat berdina izango dena.
Gai-zerrenda
1. Prozesu matematikoak: Haur Hezkuntzako eskola jardueran martxan jarri behar diren prozesu matematikoak.
2. Logika matematikoa: Ezagutza logikoaren eraikuntza eta egitura logikoen genesia (ezaugarrien identifikazioa, bikoteak egitea, sailkapenak, ordenazioak eta segidak).
3. Aritmetika: Ezagutza aritmetikoaren eraikuntza eta egitura aritmetikoen genesia (zenbaki zerrendaren ezagutza, ordinaltasuna, kardinaltasuna, zenbaketa teknikak, batuketa, kenketa, bikoitza eta erdia eta problemen ebazpena).
4. Matematikaren ikaskuntza eta Egoera Didaktikoen Teoria
- Matematikako Egoera Didaktikoen Teoriaren oinarriak eta metodoak.
- Erabaki didaktikoak: matematikaren irakaskuntza-egoeren katalogoa Haur Hezkuntzan eta materialen analisia.
5. Neurria, geometria eta estatistika
- Neurriaren inguruko ezagutzen eraikuntza eta ezagutza hauek lantzeko jarduera eta materialen analisia.
- Ezagutza geometrikoaren eraikuntza eta ezagutza hauek lantzeko jarduera eta materialen analisia.
- Ezagutza estatistikoen eraikuntza eta ezagutza hauek lantzeko jarduera eta materialen analisia.
Bibliografia
Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.
9.1 Oinarrizko bibliografia
Lacasta, E., Wilhelmi, M. R. (2013). Matemáticas y su didáctica en Educación Infantil. (Documento inédito). Pamplona: Universidad Pública de Navarra.
9.2 Sakontzeko bibliografia
Álvarez, A. (1964). El parvulito. Madrid: EDAF, 1998.
Artigue, M. (1986). Étude de la dynamique d¿une situation de classe : une approche de la reproductibilité. Recherches en Didactique des Mathématiques, 7(1), 5¿62.
Brissiaud, R. (1989). El aprendizaje del cálculo. Más allá de Piaget y de la teoría de los conjuntos. Madrid: Visor.
Brousseau, G. (1998). Théorie des Situations Didactiques. Grenoble: La Pensée Sauvage.
Carpenter, T. P.; Moser, J. M.; Romberg, T. A. (1982). Addition and subtraction: a cognitive perspective. Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Castro, E., Rico, L., Castro, E. (1987). Números y operaciones. Madrid: Síntesis.
Charnay, R.; Douaire, J.; Guillaume, J-C.; Valentin, D. (1990). Apprentissages numériques. Cycle des apprentissages grande section de maternelle. Paris: Hatier.
Chevallard Y. (1985). La transposition didactique. Grenoble : La Pensée Sauvage.
Dickson, L., Brown, M., Gibson, O. (1991). El aprendizaje de las Matemáticas. Barcelona: Labor.
Godino, J. D. (2004). Matemáticas para maestros. Granada: Departamento de Didáctica de la Matemática, Universidad de Granada.
Kamii, C. (1984). El número en la educación preescolar. Madrid: Visor.
Kamii, C. (1985). El niño reinventa la aritmética. Madrid: Visor.
Lacasta E., Wilhelmi M. R. (2010). Apuntes de clase.
Lacasta E., Wilhelmi M. R. (2007). Deconstrucción de praxeologías de saberes numéricos en la formación de maestros de educación infantil. IIe Congrès International sur la Théorie Anthropologique du Didactique (TAD) : « Diffuser les mathématiques (et les autres savoirs) comme outils de connaissance et d¿action », Uzès (Francia), 31 octobre ¿ 3 novembre.
Ministerio de Educación y Cultura (MEC) (2007). Real Decreto 1630/2006, de 29 de diciembre, por el que se establecen las enseñanzas mínimas del segundo ciclo de Educación Infantil, BOE 4, 4 enero 2007. Madrid: Autor.
National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2000). Principles and standards for School mathematics. New York: Autor. Disponible en (24 junio 2010): http://www.nctm.org/standards/
Pascual, J. R.; Wilhelmi, M. R. (2010). Matemáticas para maestros. Pamplona: Universidad Pública de Navarra.
Peres (1992). La génesis de las estructuras numéricas en el niño. (Investigaciones piagetianas.) Traducción: E. Lacasta.
Vergnaud, G. (1985). El niño, las matemáticas y la realidad. Problemas de la enseñanza de las matemáticas en la escuela primaria. México DF: Trillas, 1990
Non emango den
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Arrosadiko campusean. Zer ikasgelatan izango den jakiteko, begiratu Giza, Gizarte eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearen web-orrialdean.