Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa

Modulua/Gaia

Oinarrizko prestakuntza / Sozio-psiko-pedagogia

Gora

Deskripzioa/Edukiak

Ikerketa -planak hurrengo Aniztasunari buruzko edukien garapena begiesten du: ikasleen behar espezifikoetarako (NE-tarako) arretako oinarri psikologikoak. Ahalmen kognitiboarekin lotutako NE. Haurtzaroarekin lotutako jokaera-arazoak. Hizkuntzaren Gorabeherak. Aniztasunerako heziketa-arreta: detekzioa, balioespena eta jarduera. Zentroko neurri antolatzaile eta kurrikularrak eta aniztasunerako arretarako ikasgela.

Aniztasuna ezaugarri pertsonalak, fisikoak eta kulturalak kontuan hartuz, desberdin egiten gaituenari dagokio. Hezkuntza-eremuan ematen da estilo eta ikasteko erritmo desberdinak eta garapenaren motibazioen, interesen eta gaitasunen arteko desberdintasunak adieraziz (besteak beste). Hau dela eta, ikasgaia gai-multzo ezberdinetan egituratzen da. Lehenengo gai-multzoa, IKASLERIAREN BERARIAZKO PREMIEN ARRETAKO OINARRI PSIKOLOGIKOAK, garapenaren nahasmenduen ulermena testuinguruan kokatzeari dagokio, ikuspuntu ebolutiboa kontuan hartuz. Hari honi jarraituz, aurretiko edukiak aipatuz hasten da, garapen ez hondatuarekin konparatuz garapen hondatua ulertzen uzten duena. Bigarren gai-multzoan, IKASLERIAREN BERARIAZKO PREMIEN HEZKUNTZA ARRETA, ikasleriarenganako hezkunta arreta hezkuntza laguntzaren premia berezien antolaketan oinarrituz, lantzen da, LOEn (20016) eta aurrerago LOMCEn (2013) jasoa dagoena. Hezkuntza laguntzaren berariazko premia bakoitzean (desgaitasunetik datozen hezkuntza premia bereziak, jokabidearen nahasmendu larriak, AFNH, adimen altuko gaitasunak, hezkuntza sisteman berandu sartzea, ikasteko berariazko zailtasunak, eta egoera pertsonaletatik edo eskola-historiatik datozenak), berariazko  hezkuntza premien identifikazioa lantzen da, geroko erantzuna edo esku-hartze psikopedagogikoa gidatuko duena.

Gora

Gaitasun orokorrak

2.1. OINARRIZKO KONPETENTZIAK

2. OG - Ikasleek beren ezagutzak beren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean  plikatzen jakitea, eta beren ikasketa arloaren barruan arrazoiak prestatzearen eta defendatzearen bidez, eta problemen ebazpenaren bidez demostratzen diren gaitasunak  edukitzea.

 3. OG - Ikasleek (normalean beren ikasketen arloko) datu aipagarriak bildu eta interpretatzeko gaitasuna izatea, arlo sozial, zientifiko edo etikoari buruzko gai aipagarrien gaineko gogoeta hartuko duten iritziak emateko.

 4. OG - Ikasleak, bai jende espezializatuari eta bai espezializatu gabeari, informazioa, ideiak, arazoak eta konponbideak jakinarazteko gauza izatea.

 5. OG - Ikasleek geroko ikasketak autonomia maila handiarekin hasteko beharrezkoak diren ikasketarako abileziak garatu izatea.

 2.2. KONPETENTZIA OROKORRAK

 2. GO - Lehen haurtzaroan ikaskuntzak sustatzea eta ahalbidetzea, alderdi kognitibo, emozional, psikomotor eta nahimenezkoen ikuspegi globalizatzaile eta integratzaile batetik.

 3. GO - Diseinatzea eta erregulatzea ikasteko espazioak dibertsitatearen testuinguruetan, arretaz hartuz ikasle bakoitzaren hezkuntza beharrak, genero berdintasuna, ekitatea eta giza eskubideentzako errespetua.

 4. GO - Ikasgelan eta hortik kanpora bizikidetza sustatzea, eta gatazkak modu baketsuan konpontzeari ekitea. Ikasketa eta bizikidetza testuinguruak sistematikoki behatzen jakitea, eta haiei buruz gogoeta egiten jakitea.

 5. GO - Taldean hausnartzea arauak onartzeari buruz eta besteenganako errespetuari buruz. Sustatzea ikasle bakoitzaren autonomia eta singulartasuna, lehen haurtzaroan emozioak, sentimenduak eta balioak hezteko faktoreak diren aldetik.

 6. GO - Hizkuntzaren bilakaera ezagutzea lehen haurtzaroan, egon daitezkeen disfuntzioak ezagutzea eta haren bilakaera egokia zaintzea. Eraginkortasunez aztertzea hizkuntzen ikasketaegoerak testuinguru kulturaniztun eta eleaniztunetan. Ahoz eta idatziz azalpenak ematea eta adierazpen teknika desberdinen

erabilera menderatzea.

 8. GO - Haurren dietetikaren eta higienearen hastapenak ezagutzea. Laguntza goiztiarraren hastapenak eta lehen haurtzaroko prozesu psikologikoak, ikaskuntza prozesuak eta nortasunaren eraikuntzari buruzkoak ulertzen laguntzen duten oinarri eta garapenak ezagutzea.

 9. GO - Lehen hezkuntzako ikastetxeen antolaketa eta bere funtzionamenduaren barruan sartzen diren jarduerak ezagutzea. Irakaslana hobetu eta bizi osoan zehar gertatzen diren aldaketa zientifiko, pedagogiko eta sozialetara egokitu behar dela onartzea.

 10. GO - Gurasoen orientatzaile gisa aritzea 0-6 urte bitarteko epeko familia hezkuntzari buruzko gaietan, eta ikasle bakoitzaren familiarekin nola familia guztiekin harremanak garatzeko gizarte-trebetasunak edukitzea.

 11. GO - Ikasgelako praktikei buruz gogoeta egitea, irakaskuntza berritu eta hobetzeko. Azturak eta trebetasunak eskuratzea ikasketa autonomo eta kooperatiborako, eta ikasleen artean sustatzea.

2.3. ZEHARKAKO KONPETENTZIAK

 2. ZG - Hizkuntza gaitasuna frogatzea gaztelaniaz, edo, hala badagokio, euskaraz, Europako Kontseiluaren "Hizkuntzen Erreferentziako Europako Esparru Komuna: ikastea, irakastea, ebaluazioa" delakoaren araberako C1 mailaren parekoa.

Gora

Berariazko gaitasunak

3. GE - Diseinatzea ikasteko espazioak dibertsitatearen, kulturaniztasunaren eta eleaniztasunaren testuinguruetan, arretaz hartuz ikasle bakoitzaren hezkuntza beharrak, genero berdintasuna, ekitatea eta giza eskubideentzako errespetua.

6. GE - Haurtzaroaren aldian hizkuntzak duen bilakaera ezagutzea eta egon daitezkeen disfuntzioak identifikatzea. Hizkuntzaren garapena sustatuko duten teknikak hartzea, ahoz eta idatziz azalpenak ematea eta adierazpen teknika desberdinak menderatzea.

9. GE - Haur hezkuntzako ikastetxeen antolaketa ezagutzea, eta bere funtzionamendua, hezkuntza komunitatearen eta gizarte inguruaren sektore batzuen laguntzarekin.

10. GE - Lankidetza, bizikidetza, motibazioa eta ikasteko nahia sustatzea, ikastetxeko proiektuetan aktiboki parte hartzea eta familiekiko harremanak zaintzea.

11. GE - Harreman kritikoa eta autonomoa edukitzea, hezkuntzan inplikatutako jakintzei, balioei eta erakundeei buruz.

Gora

Ikasketaren emaitzak

Ikaskuntza-emaitzak ikasleak gaian eskuratuko dituen gaitasunen zehaztapenak dira. Hiru maila ezartzen dira:

- Hoberena: Gaitasunen %100 eskuratzea eta hauetako %75etan maisutza.

- Tartekoa: Ikasgaian lortu nahi diren gaitasun gehienak eskuratzea eta maisutza tituluaren berariazko gaitasunetan laguntzen duten alderdietan.

- Eskasa: Tituluaren berariazko gaitasunetan laguntzen duten alderdien gutxieneko eskuratzea.

Ikasle batek GAI kalifikazioa lortzen du ikaskuntza maila hoberena edo tartekoa bada. Horrela, ikasgai honetarako ikaskuntza-emaitzak, eduki-multzo bakoitzari dagokionez, hurrengoak dira:

-R1: Desgaitasunetan eta komunikazioari eta hizkuntzari dagozkien nahasteetan garapen tipikoa eta garapen hondatua konparatzea (zentzumenezkoa, mugitzekoa eta adimen-desgaitasuna).

- R2: Haur hezkuntza edo/eta lehen hezkuntzako ikasleengan garapenaren nahasmendu desberdinen eta desgaitasunen alderdi psikoebolutiboak aztertzea.

-R3: Desgaitasun desberdinek, jokabidearen nahasmendu larriek, ikaskuntzaren berariazko zailtasunek eta adimen altuko gaitasunek haur hezkuntza eta lehen hezkuntzako ikasleen garapen kognitiboan, psikomotorrean, sozioemozionalean eta  hizkuntza-garapenean izan dezaketen eragina identifikatzea.

-R4: Garapenaren eta desgaitasunen nahasmenduak, ikuspegi neurokonstruktibista kontuan hartuta, elkarreraginean dauden hainbat faktore dituen prozesu modura azaltzea (burmuina, geneak, burua, testuinguru fiskoa, testuinguru soziokulturala¿), ibilbide ebolutibo desberdinak ahalbidetuz,.

-R5: Hezkuntza laguntzaren berariazko premiak deskribatzea: hezkuntza premia bereziak, adimen altuko gaitasunak, hezkuntza sisteman berandu sartzea, ikasteko berariazko zailtasunak, egoera pertsonalak edo eskola-historia.

-R6: Hezkuntza laguntzaren berariazko premiak dituzten ikasleen aniztasuna aberaste pertsonal eta profesional modura, eta familiaren garrantzia, hasierako garapen-aldietan, hezkuntza laguntzaren berariazko premiak dituzten ikasleak detektatzeari dagokionean, baloratzea.

-R7: Hezkuntza arretaren historiak aniztasunerako bidean zeharkatu dituen etapak identifikatzea eta izan diren eskola ereduak deskribatzeko eta erantzun inklusiboari dagozkion gako-hitzak definitzeko gauza izatea.

-R8: Giza aniztasunaren konplexutasuna azaltzea eta eskola-inguruan nabaritasunen adibideak ematea.

-R9: Hezkuntza laguntzaren berariazko premiak dituen ikasleen hezkuntza erantzunari dagozkion curriculum-neurriak eta antolamendu-neurri egokiak zehazteko lege-iturriak erabiltzea.

-R10: Hezkuntza proposamen inklusiboak egiterakoan, baliabide materialak eta giza baliabideak kudeatzeko ebaluazio psikopedagogikoaren txostenak aztertzea.

-R11: Hezkuntza laguntzaren berariazko premiak dituen ikaslearen aniztasunari erantzun ahal dion gelako proposamen didaktikoa egiteko oinarri psikologikoen eta hezkuntza arretaren nozioak konbinatzea.

-R12: Hezkuntza inklusioaren prozesuan, aniztasunari dagokion erantzun modura, tutorearen gelako irakasle-rola baloratzea.

Gora

Metodologia

5.1. IRAKAS METODOLOGIAK 

5.2.  HEZITZE-JARDUERA 

Gora

Hizkuntzak

Euskara / Gaztelania

Gora

Ebaluazioa

EBALUAZIO JARDUEREN ZERRENDA EBALUATUTAKO KONPETENTZIEKIN

*Edukiak ebaluatzeko proba idatzian (azken azterketa) gutxienez 5 puntu lortu beharko dira irakasgaiaren multzo bakoitzean, gainerako puntuazio irizpideekin batezbestekoa egin ahal izateko. 5 puntu baino gutxiago lortzen badira, multzoari dagokion berreskurapen proba idatzia egin beharko da Fakultateak finkatutako datetan.

**Los trabajos individuales y grupales serán aceptados solamente en las fechas que establezca el profesorado. No se guardarán trabajos del curso anterior.

***Se recuerda el Artículo 14, punto 4  de la Normativa Evaluadora de los Procesos de Evaluación en la Universidad Pública de Navarra, sobre la evaluación continua: Las guías docentes podrán contemplar una relación de requisitos específicos como, por ejemplo, la realización de exámenes u otro tipo de pruebas, la asistencia a un número mínimo de horas de clases prácticas, la realización obligatoria de trabajos, proyectos, prácticas de laboratorio o Prácticum y la participación en seminarios.

Gora

Gai-zerrenda

Igo. BLOKEA IKASLEGOAREN BERARIAZKO BEHARREN ARRETARAKO OINARRI PSIKOLOGIKOAK

1go. GAIA. GARAPEN-NAHASTEEN IKUSKERA EBOLUTIBOA.

• 1.1. GAIA Garapenaren nahasteei sarrera (neurogarapenaren nahasteak).

2. GAIA. BERARIAZKO BEHARREN HEZIKETA-LAGUNTZAK.

• 2.1. GAIA Zentzumenezko Zailtazunak, ikusmena, entzumena eta gor-mutuak.
• 2.2. GAIA Mugimenduzko Zailtasunak.
• 2.3. GAIA Adimen desgaitasuna eta Autiismoaren espektroko nahasmenduak.
• 2.4. GAIA Goi mailako gaitasunak.
• 2.5. GAIA Arreta gabezia eta jokabide nahasteak.
• 2.6. GAIA Komunikazio eta lengoaiaren garapen nahastea eta ikaskuntzarako zailataun zehatzak.

II BLOKEA. IKASLEGOAREN BERARIAZKO BEHAR HEZIGARRIEI ARRETA

3. GAIA Ibilbide histoikoa eta aniztasunari hezitze-harrera egiteko gaur egungo ikuskerak.

4. GAIA Hautemate prozesua, balorazioa eta aniztasunari harrera.

5. GAIA Zentro eta gelako antolaketa neurriak aniztasunari harrera egiteko.

6. GAIA Zentro eta gelako kurrikulum neurriak aniztasunari harrera egiteko.

7. GAIA Diseño Universal de Aprendizaje.

Gora

Bibliografia

Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.

OINARRIZKO BIBLIOGRAFIA

Araudia:

-        LOE: 2/2006 Lege Organikoa, maiatzaren 3koa, Hezkuntzari buruzkoa.

-        23/2007 FORU DEKRETUA: Haur Hezkuntzako bigarren zikloko irakaskuntzetarako curriculuma.

-        60/2014 FORU DEKRETUA: Lehen Hezkuntzako irakaskuntzarako curriculuma.

-        47/2009 FORU AGINDUA: Ebaluazioa Haur Hezkuntzako bigarren zikloan.

-        72/2014 FORU AGINDUA: Ebaluazioa Lehen Hezkuntzan.

-        93/2008 FORU AGINDUA: Aniztasuna.

-        65/2012 FORU AGINDUA: Ikastearen nahasmenduengatik eta arreta faltagatiko nahasmenduarengatik (hiperaktibitatearekin) hezkuntza premia berariazkoak dituzten ikasleei eman beharreko erantzuna.

Eskuliburua:

Trebol, F. (koord.) (2010). Hezkuntza bereziaren oinarri psikologikoak. Aniztasunaren trataera. Bilbo: Udako Euskal Unibertsitatea.

Oinarrizko biliografia:

ADAHIgi, AHIDA eta ANADAHI (2006). AFN-H sindromea duten ikasleekin jarduteko gida (Arreta falta, hiperaktibitatearekin). Vitoria-Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia. Eskuragarri: http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dig_publicaciones_innovacion/eu_escu_inc/adjuntos/16_inklusibitatea_100/100005e_Pub_EJ_guia_hiper_tda_e.pdf

Agencia Europea para el Desarrollo de la Educación del Alumnado con Necesidades Educativas Especiales (2012). Formación del profesorado para la educación inclusiva. Perfil profesional del docente en la educación inclusiva. Odense, Dinamarca. [Recuperado de https://www.european-agency.org/sites/default/files/te4i-profile-of-inclusive-teachers_Profile-of-Inclusive-Teachers-ES.pdf]

Aguirre, P., Álvarez, R., Angulo, M.C. y Prieto, I. (2010). Manual de atención al alumnado con necesidades específicas de apoyo educativo derivadas de Trastornos Generales del Desarrollo. Sevilla: Consejería de Educación de la Junta de Andalucía. Recuperado: http://www.juntadeandalucia.es/educacion/portal/com/bin/Contenidos/PSE/orientacionyatenciondiversidad/educacionespecial/ManualdeatencionalalumnadoNEAE/1278664983946_05.pdf

Agirrezabala, R. (2008). Adimen emozionala. Haur Hezkuntza, 2. Zikloa, 3-4 urte. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. Eskuragarri: http://www.eskolabakegune.euskadi.net/c/document_library/get_file?p_l_id=1806124&groupId=17984&folderId=1805599&name=DLFE-42829.pdf

Aretxaga, L. (2012). Hezkuntza orientabideak. Adimen gaitasun handiko ikasleak. Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa: Hezkunza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila. Eskuragarri: http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-2459/eu/contenidos/informacion/dig_publicaciones_innovacion/eu_escu_inc/adjuntos/16_inklusibitatea_100/100012e_Pub_EJ_altas_capacidades_e.pdf

Arocas, E., Martínez Coves, P. y Martínez Francés, M.D. (s/f). Experiencias de Atención Educativa con el Alumnado de Altas Capacidades. Valencia: Conselleria de Cultura, Educació i Sport. Recuperado: http://www.cece.gva.es/ocd/areacd/docs/esp/altascap_cas.pdf

CREENA (s/f). Materiales para trabajar las habilidades fonológicas. Pamplona: Departamento de Educación del Gobierno de Navarra. Recuperado: http://creena.educacion.navarra.es/recursos/guiastatdah/pdfs/habilidades_fonologicas.pdf

Departamento de Educación del Gobierno de Navarra (2012). Entender y atender al alumnado con déficit de atención e hiperactividad (TDAH) en las aulas. Pamplona: autor. Recuperado: http://creena.educacion.navarra.es/recursos/guiastatdah/pdfs/guia_tdah.pdf

Departamento de Educación del Gobierno de Navarra (2012). Entender y atender al alumnado con trastornos de aprendizaje (TA) en las aulas. Pamplona: autor. Recuperado:

http://creena.educacion.navarra.es/recursos/guiastatdah/pdfs/guia_tdah.pdf

Etxeberria, A. (2008). Adimen emozionala. Haur Hezkuntza, 2. Zikloa, 5 urte. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. Eskuragarri: http://www.eskolabakegune.euskadi.net/c/document_library/get_file?p_l_id=1806124&groupId=17984&folderId=1805599&name=DLFE-42830.pdf

Ezpeleta, L. y Toro, J. (2014) (Eds.). Psicopatología del desarrollo. Madrid: Pirámide.

Ferrer, A. (2010). Intervención psicoeducativa en discapacidad auditiva. En  C. Grau y Mª.D. Gil. Intervención psicoeducativa en necesidades específicas de apoyo educativo. Madrid: Pearson

FEVAS (s/f). Hezkuntza Inklusiborako Materialen Gida: Adimen eta Garapen Urritasuna. Haur Hezkuntza. Egilea.  Eskuragarri http://www.fevas.org/files/docs/Infantil_Cast.pdf

Gómez, P. y Romero, E. (2004). La sordoceguera. Un análisis multidisciplinar. Madrid: ONCE.

Larretxe, L. (2012). Hezkuntza Inklusiboa eta Aniztasunari Arreta. UPV/EHU: Euskara eta Eleaniztasuneko Errektoreordetzaren sare argitalpena.

Lozano, J., Cerezo, M. C. y Alcaraz, S. (2015). Plan de atención a la diversidad. Educatio Siglo XXI, 33(1), 343-346.

Manzano, J. L.  (2008). Evaluación e intervención psicopedagógica en contextos educativos: estudio de casos. Problemática asociada con dificultades de aprendizaje. Volumen II. Madrid: EOS Fundamentos Psicopedagógicos.

Peña-Casanova, J. (2013). Manual de logopedia, 4ª edición. Barcelona: Elsevier Masson.

Román, F. (coord.) (2008). Actualización en dislexia del desarrollo. Guía para Orientadores y Profesores de Primaria. Murcia: Consejería de Educación, Ciencia e Investigación.

Sainz, A. (1995). Hezkuntza-premia bereziak Haur-hezkuntzako bigarren zikloan. Vitoria-Gasteiz:Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila. Eskuragarri: http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-2459/eu/contenidos/informacion/dig_publicaciones_innovacion/eu_neespeci/adjuntos/18_nee_110/110006e_Doc_EJ_nee_hh2_e.pdf

Varios (2010). Manual de atención al alumnado con necesidades específicas de apoyo educativo derivadas de Discapacidad Intelectual. Sevilla: Consejería de Educación de la Junta de Andalucía. Recuperado: http://www.juntadeandalucia.es/educacion/portal/com/bin/Contenidos/PSE/orientacionyatenciondiversidad/educacionespecial/ManualdeatencionalalumnadoNEAE/1278667550468_10.pdf

Varios (2011). Manual de atención al alumnado con necesidades específicas de apoyo educativo derivadas de dificultades específicas de aprendizaje: dislexia. Sevilla: Consejería de Educación de la Junta de Andalucía. Recuperado: http://www.juntadeandalucia.es/educacion/portal/com/bin/Contenidos/PSE/orientacionyatenciondiversidad/educacionespecial/ManualdeatencionalalumnadoNEAE/1328017457098_dislexia.pdf

Gora

Non emango den

Nafarroako Unibertsitate Publikoko Arrosadiko campusean. Zer ikasgelatan izango den jakiteko, begiratu Giza, Gizarte eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearen web-orrialdean.

Gora